Skip to content
Последниот брифинг со новинарите за 2025 година заврши со порака што повеќе личи на дијагноза отколку на календарска честитка: во Собранието има теми што формално „стојат“, но политички не мрдаат. Претседателот на парламентот Африм Гаши, според објава пренесена преку агрегаторот Time.mk, констатирал дека за анкетната комисија за трагедијата во Кочани „никого не го интересира“, бидејќи партиите не испорачуваат членови и практично ја оставиле иницијативата во место.
Ова не е прв пат Гаши јавно да ја лоцира блокадата во отсуството на партиски договор. На почетокот на декември тој излезе со предлог наместо две одделни анкетни комисии за Кочани да се направи една, поширока, што би ги опфатила и другите големи трагедии – „Беса Транс“, „Дурмо турс“ и модуларната болница во Тетово. Во истата рамка, потсети и на судирот околу процедурата: иницијативата на СДСМ и Левица била вратена на доработка поради спор околу составот и мнозинството во комисијата, со повикување на деловничката пропорционалност.
Додека анкетната комисија се дави во деловнички и партиски калкулации, истата логика на „нема политичка волја“ ја следи и друга клучна институција – Народниот правобранител. Гаши денеска (25 декември 2025) апелираше процесот да се одблокира и јавно најави дека веднаш би свикал седница затоа што точката е на дневен ред, а институцијата, како што рече, е „многу битна“ и е недозволиво толку долго да нема прв човек.
Формално, процедурата е завршена до фазата на гласање: Комисијата за избори и именувања го предложила Фатон Сељами за народен правобранител. Проблемот е во аритметиката на двојното мнозинство. Владејачкото мнозинство има доволно гласови за „обично“ гласање, но нема доволен број за големиот Бадентер – 20 пратеници од заедниците. Во информацијата се наведува дека мнозинството располага со најмногу 14 Бадентер-гласови и дека недостасуваат гласови од Европскиот фронт предводен од ДУИ, што практично ја држи одлуката во заложништво на меѓупартиски договор.
Гаши ја поврза ургентноста и со чувствителниот период што следи: спомена дека институционалната функционалност е важна и „во однос на повторените избори“ закажани за 11 јануари, алудирајќи дека политичкото одолговлекување има директна цена во момент кога системот треба да изгледа стабилен и предвидлив. Ако компромис повторно изостане, тој најави дека ќе мора да се бара „алтернатива“ и други решенија – формулација што повеќе открива дека трпението се троши, отколку дека планот е јасен.
Така, од истиот говорен пулт, Гаши испрати две пораки што во суштина кажуваат исто: парламентот има механизми, има иницијативи и има предлози, но без политички договор тие остануваат само формалности. Анкетната комисија за Кочани е симбол на неодговорени прашања за трагедијата, а празното место на Народниот правобранител е симбол на блокирана заштита на граѓаните од државните злоупотреби. Во двата случаи, институционалниот застој не се објаснува со недостиг од правила, туку со недостиг од волја.