Главниот командант на борците кои го соборија Башар ал Асад во средата изјави дека секој кој е вмешан во тортура или убивање на затвореници за време на владеењето на соборениот сириски претседател ќе биде прогонуван, а за помилување не станува збор.
„Ќе ги гониме во Сирија и бараме од земјите да ги предадат оние што побегнаа за да ја постигнеме правдата“, рече Абу Мохамед ал Голани во изјава објавена на Телеграм на сириската државна телевизија.
Светот внимателно гледа дали новите владетели на Сирија можат да ја стабилизираат земјата и да избегнат насилна одмазда, откако 13-годишната граѓанска војна водена по секташки и етнички линии ја уништи земјата.
Сирија управуваше со една од најрепресивните полициски држави на Блискиот Исток за време на петдецениското владеење на семејството Асад. Голани, чиј поранешен огранок на Ал Каеда Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС) сега е најмоќната сила во земјата, мора да ги балансира барањата за правда од жртвите со потребата да се спречат насилни реперкусии и да се обезбеди меѓународна помош.
Мохамад ал-Башир, човекот поставен од борците на Голани да ја води привремената администрација, рече дека има цел да врати милиони бегалци, да создаде единство и да обезбеди основни услуги. Но, обновата би била тешка со малку средства на располагање.
„Во касата има само сириски фунти вредни малку или ништо. Еден американски долар купува 35.000 наши монети“, изјави Башир за италијанскиот весник Il Corriere della Sera.
„Немаме девизи, а за заемите и обврзниците сè уште собираме податоци. Така да, финансиски сме многу лоши“, рече Башир, кој претходно водеше мала администрација предводена од бунтовниците во северозападна Сирија.
Обновата на Сирија е колосална задача по граѓанската војна во која загинаа стотици илјади луѓе, градовите се претворија во урнатини, се нарушија селата и економијата беше уништена од меѓународните санкции. Милиони бегалци сè уште живеат во кампови по едно од најголемите раселувања на модерното време.
Странските претставници претпазливо комуницираат со поранешните бунтовници, иако ХТС и понатаму е прогласена за терористичка организација од Вашингтон, Обединетите нации, ЕУ и други.
Новата влада мора „да ги почитува јасните обврски за целосно почитување на правата на малцинствата, да го олесни протокот на хуманитарна помош за сите на кои им е потребна, да спречи Сирија да се користи како база за тероризам или да претставува закана за нејзините соседи“, изјави американскиот државен секретар Антони Блинкен.
Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш рече: „Наша должност е да направиме сè за да ги поддржиме различните сириски лидери за да се увериме дека тие ќе се здружат, ќе можат да гарантираат непречена транзиција“.
Покрај забраните за тероризам против поранешните бунтовници, Сирија, исто така, останува под американски, европски и други финансиски санкции наметнати против Дамаск за време на Асад.
Двајца високи американски конгресмени, републиканец и демократ, напишаа писмо во кое повикуваат Вашингтон да суспендира некои санкции. Најстрогите американски санкции за време на војната се обновуваат овој месец, а поранешните бунтовници изјавија за Ројтерс дека се во контакт со Вашингтон за потенцијално нивно олеснување.
Жител на родниот град на семејството на Асад, Кардаха, изјави дека сунитските исламистички борци го запалиле мавзолејот на таткото на Асад, Хафез во последните два дена, влевајќи страв кај селаните од алавитската секта на Асад кои ветиле соработка со новите владетели.
За бегалците, изгледите за враќање дома донесе мешавина од радост и тага поради тешкотиите во егзил. Сиријците се наредија на турската граница во средата за да се вратат дома, зборувајќи за нивните очекувања за подобар живот по она што беше за многу деценија тешкотија во Турција.
Заменик-советникот за национална безбедност на САД, Џон Финер, изјави за Ројтерс дека Вашингтон сè уште работи на тоа како ќе се ангажира со поранешните бунтовници. Вашингтон останува внимателен.
„Со текот на годините видовме голем број на милитантни групи кои ја презедоа власта, кои ветија дека ќе ги почитуваат малцинствата, кои ветија дека ќе ја почитуваат верската слобода, ветија дека ќе владеат на инклузивен начин, а потоа ќе ги видат не ги исполнуваат тие ветувања“, рече портпаролот на Стејт департментот Метју Милер.