Американскиот министер за одбрана Пит Хегсет денеска ги повика земјите од Југоисточна Азија да ги зајакнат своите поморски сили и силно да се спротивстават на Кина за да се спротивстават на нејзините сè повеќе „дестабилизирачки“ дејствија во Јужното Кинеско Море.
На состанокот на министрите за одбрана на Асоцијацијата на земјите од Југоисточна Азија (АСЕАН), тој ја повтори загриженоста на САД за „кинеската агресија“ во спорните води што се интензивираше во последните месеци, наведувајќи како примери инциденти со судири на бродови и употреба на водни топови.
Јужното Кинеско Море и натаму е едно од најнестабилните жариште во Азија.
Пекинг полага право на речиси целиот регион, додека членките на АСЕАН: Филипини, Виетнам, Малезија и Брунеи, полагаат права на крајбрежните области. Филипините, клучен сојузник на САД, честопати се судруваат со поморската флота на Кина.
Манила постојано повикува на посилен регионален одговор, но земјите од АСЕАН се воздржуваа поради економските врски со Пекинг, најголемиот трговски партнер во регионот.
Американскиот секретар Хегсет неодамна го критикуваше Пекинг за прогласувањето на ненаселениот остров Скарборо Шоул, што Кина насилно го одзеде од Филипините во 2012 година, за „природен резерват“.
„Не се поставуваат платформи на природни резервати“, рече Хегсет, опишувајќи ги активностите на Кина.
Тој додаде дека тоа е уште еден обид да се „наметнат нови и проширени територијални и поморски барања“ на сметка на земјите од АСЕАН.
Хегсет рече дека провокативните дејствија на Кина го доведуваат во прашање и го загрозуваат територијалниот суверенитет во регионот.
Тој изјави дека Вашингтон го цени континуираниот дијалог со Пекинг и дека САД внимателно ќе го следат однесувањето на Кина.
„Сеопфатните територијални и поморски претензии на Кина во Јужното Кинеско Море се неконзистентни со нејзината посветеност за мирно решавање на споровите. Ние сакаме мир. Не сакаме конфликт. Но, мора да се осигураме дека Кина не сака да доминира врз вас или врз некој друг“, рече Хегсет.
Американскиот министер го повика АСЕАН да го забрза склучувањето на Кодексот за однесување на море, за кој асоцијацијата преговара со Кина.
Тој додаде дека здружението треба да ги зајакне и своите капацитети, вклучувајќи заеднички надзор и алатки за брз одговор за спречување на провокации.
Хегсет предложи воспоставување систем за поморско предупредување, кој ќе ги предупреди сите членки на АСЕАН доколку една земја е загрозена.
„Ова многу помага во обезбедувањето дека секој што е цел на агресија и провокација… не е сам“, рече Хегсет.
Тој ги поздрави плановите за поморска вежба АСЕАН-САД во декември, за која рече дека ќе ја зголеми интероперабилноста и ќе ја зајакне слободата на навигација и суверените права на сите нации.
Кина ги отфрла критиките кон САД за нивните постапки на море, обвинувајќи го Вашингтон за мешање во регионалните работи и создавање тензии во регионот со своето воено присуство.
Кинеските власти велат дека кинеските патроли и градежните активности се легални и имаат за цел одржување на безбедноста на кинеска територија.
Кина денеска остро ги критикуваше Филипините за „правење проблеми“ откако Манила организираше поморски и воздушни вежби со САД, Австралија и Нов Зеланд во Јужното Кинеско Море.
Портпаролот на Јужната команда на Кинеската народноослободителна армија, Тиен Џунли, рече дека вежбата сериозно го загрозила регионалниот мир и стабилност.
„Тоа дополнително покажува дека Филипините предизвикуваат проблеми во Јужното Кинеско Море и дека се саботер на регионалната стабилност“, рече Џунли.
Дводневната вежба, која заврши вчера, беше дванаесетта по ред.
Филипините од минатата година спроведуваат воени вежби со партнерските земји, со ставот дека со тоа ги штитат своите права во спорните води.

