Марк Цукерберг, основачот на Мета, го проширува својот мистериозен имот на Хаваи. Нејзиниот комплекс на островот Кауаи сега се протега на повеќе од 2.300 хектари, а проценетата вредност на проектот надминува 300 милиони долари.
Она што дополнително ги интригира локалните жители е фактот дека дел од земјиштето на кое се наоѓа имотот на Цукерберг лежи на антички гробишта. Семејството на Џулијан Ак, чии предци се закопани таму, доби пристап да ги евидентира гробовите, но сè уште постојат загрижености дека новите откритија би можеле да бидат скриени поради тајноста околу комплексот.
Работниците вклучени во изградбата на овој голем и мистериозен комплекс се должни да потпишат строги договори за неоткривање (NDA), кои ги спречуваат да споделуваат какви било информации за нивната работа или локација. Ваквите договори дополнително ја зголемуваат тензијата и сомнежот во локалната заедница, бидејќи работниците знаат дека секое кршење на овие правила може да ги загрози нивните позиции и идните ангажмани. Прашањето за пронаоѓање човечки останки (iwi) на земјиште е особено чувствително, бидејќи откривањето на вакви наоди може да предизвика големи социјални и правни последици, како и внимание на јавноста што инвеститорите се обидуваат да го избегнат.

Од друга страна, претставникот на Закерберг, Бренди Хофин Бар, наведува дека семејството на сопственикот на земјиштето било информирано во 2015 година за постоењето на семејни гробишта во областа. Според неа, гробиштата се оградени и редовно се одржуваат, а работниците ангажирани на градилиштето се строго обврзани да го пријават секое случајно откривање на човечки останки на надлежните државни органи. Овој протокол има за цел да обезбеди усогласеност со локалните закони и културните норми, но и да ги минимизира потенцијалните конфликти со заедницата и државните институции.
Огромна експанзија на имотот
Во првата половина од оваа година, Закерберг купи дополнителни 962 хектари земјиште спроти неговиот постоечки имот за околу 65 милиони долари, што го прави еден од најголемите сопственици на земјиште на Хаваи. На оваа нова парцела, позната по добрите пасишта за добиток, се планира понатамошно проширување. Според документите добиени од медиумите, на ранчот се градат необични згради – далеку од луксузни вили, со бројни соби и бањи распоредени како во мотел, што укажува на сместување за голем број луѓе.
Новите имоти имаат силни безбедносни мерки – камери, кодирани брави и сензори за движење. Претставникот на Закерберг вели дека зградите се наменети за краткорочно сместување за семејството, пријателите и персоналот. Комплексот веќе содржи две огромни вили, теретана, тениско игралиште, неколку пансиони, футуристички куќи на дрво, комплексен водоводен систем, па дури и подземен бункер со големина на кошаркарско игралиште, опремен за итни ситуации.
Тужеше домородно население за нивното земјиште
Закерберг првпат купи земјиште на Кауаи во 2014 година, но наиде на отпор од локалните жители кои имаа право на премин врз неговиот имот благодарение на таканаречените права „Кулеана“, кои им припаѓаат на потомците на оригиналните сопственици. Иако покрена судска постапка за одземање на овие права, тој се откажа под притисок на јавноста. Сепак, тој го поддржа локалниот жител Карлос Андраде, кој ги купи правата на аукција, а многумина веруваат дека самиот Закерберг стои зад тоа.
Оваа ситуација симболизира подлабок проблем на Хаваи – како да се заштити автентичноста и културното наследство од зголеменото влијание на богатите странци. Професорот Пуаили Роси предупредува дека островот може да го изгуби својот идентитет и да стане само уште еден луксузен рај за богатите, додека локалното население е турнато на маргините.
Под притисок на јавноста, Закерберг подоцна ги повлече тужбите, но го поддржа еден од наследниците на правата на кулеана, Карлос Андраде, кој ги купи парцелите на аукција. Многумина веруваат дека Закерберг финансиски го поддржал Андраде во овој процес, што дополнително го комплицира односот меѓу милијардерот и локалните заедници. Овој конфликт одразува поширок проблем на Хаваи – како богатите поединци сè повеќе преземаат земјиште кое има историско и културно значење за домородните жители.
Влијание врз заедницата и иднината на Хаваи
Иако Закерберг донира милиони на локални непрофитни организации, вклучувајќи училишта и програми за прифатливо домување, многумина се скептични кон сеопфатните промени што ги носат неговите проекти. Цената на недвижностите на Хаваи драматично расте, што им отежнува на локалните жители да останат во своите огништа. Во последните неколку години, неколку други милијардери како што се Лари Елисон, Џеф Безос и Опра Виндфри купуваат огромни површини земја низ Хаваи, претворајќи ги во приватни енклави или луксузни туристички дестинации.
Оваа промена носи нови работни места, но и ризик од губење на традиционалниот начин на живот. Многумина се прашуваат дали за 100 години островите сè уште ќе изгледаат како автентични Хаваи или ќе станат само привлечна туристичка дестинација и засолниште за богатите.
Тајните и мистериите на комплексот на Цукерберг
Зад високите ѕидови и строгите безбедносни мерки, комплексот на Закерберг крие многу мистерии. Во подземен бункер со оклопни врати и бегство, како и во футуристички куќи на дрво, луѓето се прашуваат која е вистинската цел на оваа масовна инвестиција. Додека зборуваат за одгледување добиток и органско земјоделство, обемот и тајноста на градежните работи потсетуваат на подготовка за непредвидени ситуации.
За локалното население, овој комплекс не е само луксузна резиденција, туку и симбол на промена што носи и добро и лошо. Безбедносните камери, забраните за фотографирање и строгите договори за доверливост дополнително го зајакнуваат впечатокот дека зад сето тоа се крие нешто повеќе од само обичен семеен ранч.