„In Your Dreams“ – филм што треба да го гледаме со децата, а да го разбираме како возрасни

Понекогаш анимиран филм ќе ве „измести“ повеќе од било која тешка драма. „In Your Dreams“ е токму таков филм – тивок удар во срцето и во совеста. Филм што зборува со детски јазик, а погодува длабоко возрасни теми: семејството, стравот, љубовта, распадот на вредностите и суровата, но неопходна реалност. Тој е истовремено и тажен како онаа реалност што често ја потиснуваме, убедени дека децата „не разбираат“.

А тие разбираат сè.

Филмот е јасно „Pixar-кодиран“ – по стил, по структура, па дури и по амбиција. Не случајно: зад него стои Алекс Ву, автор кој го испекол занаетот токму таму, на филмови како Ratatouille и Wall-E. Резултатот е дело што не ја достигнува поранешната височина на Pixar, но е значително поискрено и поангажиран од поголемиот дел од анимираната понуда што Netflix ја сервира последниве години.

In Your Dreams ја следи Стиви и нејзиниот помлад брат Елиот – деца што се соочуваат со распаѓањето на семејната стабилност. Бракот на родителите е на раб, мајката размислува за заминување, а светот на децата – сосема очекувано – почнува да се распаѓа во соништата. Она што започнува како бегство во фантазија, се претвора во патување низ сопствените стравови, кошмари и потиснати надежи.

Филмот најмногу потсетува на Inside Out, со допири на Coco, но има и нешто важно што го издвојува: во центарот е односот брат–сестра. Не како спореден мотив, туку како емоционално јадро. Таа врска е прикажана со ретка нежност и искреност, без цинизам и без потреба од големи зборови.

Пораката е јасна, но не банална: кошмарите не се спротивност на соништата – тие се нивен неопходен дел. Како што тагата е неопходна за радоста, така и стравот нè учи како да бидеме посилни. Тоа не е револуционерна мисла, но е обработена со доволно слоеви за да не се сведе на празна лекција за „важноста на семејството“.

Она што филмот не успева целосно да го испорача е хуморот. Обидите да биде смешен често се форсирани, а неизбежниот анимиран „помошник“ – плишана играчка што зборува – останува повеќе иритантен отколку духовит. Световите на соништата, иако визуелно коректни, ретко изненадуваат со вистинска игривост.

И сепак, In Your Dreams е филм што заслужува внимание. Не затоа што е ремек-дело, туку затоа што се обидува да биде нешто повеќе од алгоритамски производ. Во време кога голем дел од анимацијата е создадена за да не навреди никого и да не вознемири ништо, овој филм барем поставува непријатни прашања – за разводот, за детската анксиозност, за реалноста што не може да се поправи со магичен песок.

Како и добрата, независна критика, и овој филм функционира најдобро кога не се плаши да биде искрен, дури и кога тоа значи да признае дека не нуди совршен крај. А можеби токму тоа е најважната лекција: не сите соништа се остваруваат, но соочувањето со реалноста е единствениот начин да се порасне.

In Your Dreams е солиден, умерено амбициозен филм – како сон што нема целосно да го запомните, но ќе ве натера, барем на кратко, да се запрашате што точно се обидувате да избегнете кога ги затворате очите.

Ова не е филм само за деца. Ова е филм за родители. За сите нас што забораваме колку силно децата чувствуваат. И колку малку понекогаш е потребно да ги повредиме – без ни да забележиме.

Овој филм не се гледа за забава.
Се гледа за да се разбудиме.