Skip to content
Советот на Град Скопје по долга седница, што траела околу 13 часа, едногласно ја усвои иницијативата на „Зелен хуман град“ за отворање постапка за дислокација на цементарницата „Усје“, но и на другите големи индустриски загадувачи, надвор од скопската котлина. Според иницијаторите, за првпат сите политички групи во Советот застанале зад заеднички став кој директно го врзува прашањето за индустриските емисии со правото на граѓаните на здрава животна средина.
Иако во јавноста одлуката се чита како „зелено светло“ за дислокација, суштината е понијансирана: Градот нема надлежност сам да нареди преселба на ваков индустриски капацитет, но со усвоените заклучоци ја отвора институционалната траса и го префрла топчето таму каде што се дозволите, надзорот и државното просторно планирање. Тоа експлицитно беше нагласувано и во расправите – дека градските власти можат да дебатираат и да испратат заклучоци, а понатамошното постапување е кај надлежните државни органи.
Што конкретно следува по усвоените заклучоци? Прво, Град Скопје е задолжен да се обрати до Министерството за животна средина и просторно планирање со барање да се испита работењето на „Усје“ и на другите големи индустриски капацитети, односно дали целосно ги исполнуваат обврските од важечките дозволи и релевантната еколошка регулатива, а резултатите да се достават до градските власти во најкраток рок. Паралелно, од Државниот инспекторат за животна средина се бара серија ненајавени, вонредни инспекциски надзори за да се утврди фактичката состојба и почитувањето на еколошките стандарди и дозволените емисии.
Во истиот пакет мерки, Советот побара и општините во рамки на Град Скопје, меѓу нив и Кисела Вода, во идните детални урбанистички планови и плански постапки да ги земат предвид наодите и мислењата на надлежните институции, за просторното планирање да не остане „глуво“ за ризиците што ги носи ваква индустрија во котлина. А градоначалникот на Скопје е задолжен да се обрати до Владата за да се разгледа начинот за отпочнување постапка за дислокација на „Усје“ и другите големи индустриски загадувачи на соодветни локации надвор од котлината, во согласност со Законот за животна средина и со државниот Просторен план.
Практично, следните недели треба да покажат дали усвоената иницијатива ќе остане политички консензус на хартија или ќе се претвори во институционален притисок со јасни рокови, извештаи и мерки. Заклучоците, според најавите, треба да стигнат до сите релевантни адреси – градоначалникот, Владата, ресорното министерство, инспекторатот и општините – што значи дека одговорноста веќе не може да се враќа во круг со изговор „немаме надлежност“ без конкретно постапување.