Кој е газдата на „Рубикон“ и какви врски има со ВМРО-ДПМНЕ

Кривичниот суд Скопје го одобри обвинителниот акт против сопственикот на агенцијата „Рубикон секјурити солушн“, која ја обезбедувала дискотеката „Пулс“ во Кочани во ноќта на трагедијата. Судот потврди дека обвинението се однесува на Александар Нацев, а предметот е распределен кај судијката Биљана Смаќоска. Паралелно, на 19 ноември е закажан старт на главниот процес за „Пулс“ против 34 физички и три правни лица.

Кој е Александар Нацев?

Нацев е универзитетски професор и декан на Факултетот за детективи и криминалистика при Европски универзитет – Скопје; претходно бил директор на Дирекцијата за безбедност на класифицирани информации (2015–2017), во време на владеењето на ВМРО-ДПМНЕ. Во јавноста настапувал и како безбедносен аналитичар и партиски функционер/поддржувач поврзан со ВМРО-ДПМНЕ, што го бележат повеќе медиуми и негови биографски податоци.

Обвинителството тврди дека Нацев бил „реален сопственик“ и фактички управувал со „Рубикон“ – давал директни инструкции на обезбедувачите во „Пулс“ и дозволил ризични практики: влез на малолетници по полноќ, внесување пиротехника, работа без безбедносна проценка и без план за обезбедување на настан со голема посетеност. Ден по ден, обвинителната хронологија покажува дека во критичната ноќ објектот бил преполн, а агенцијата немала ниту писмен договор со локалот. По трагедијата, Нацев основал нова фирма за обезбедување во Струмица – според обвинителите, обид да ја продолжи дејноста зад друго формално одговорно лице. Дел од овие наводи беа објавени уште во септември, кога медиумите пренесоа дека против „реалниот газда“ е поднесен посебен обвинителен акт.

„Пулс“ како пресвртница

Пожарот од 16 март 2025 во „Пулс“ ја потресе земјата. Рано по трагедијата бројките се движeа, а подоцна беа зголемувани – за денес да имаме 63 починати и над 200 повредени. Судот потврди: главната постапка почнува на 19 ноември, во судница во КПУ „Идризово“. Родителите на жртвите ги ставија во мирување блокадите, но го продолжуваат „Маршот за ангелите“.

Врските со ВМРО-ДПМНЕ – што е документирано?

1. Јавна биографија и функции: Нацев е поранешен директор на Дирекцијата за безбедност на класифицирани информации (државна функција во мандатот на ВМРО-ДПМНЕ) и долгогодишен партиски кадар/поддржувач – што е нотирано во медиумски профили и архиви.
2. МВР ја одзеде лиценцата на „Рубикон“ по истрагата за „Пулс“; во медиумски извештаи агенцијата се врзува со Нацев и со негови контакти во ВМРО-ДПМНЕ.
3. Во Собранието и во јавните настапи политички противници го посочуваат „Рубикон“ како структура блиска до ВМРО-ДПМНЕ; дел од тврдењата се политички обоени и треба да се третираат како такви, но факт е дека обвинителството официјално го именува Нацев како реален сопственик и одговорно лице.

Што кажуваат документите за „Рубикон“?

– Обвинителството: „Рубикон“ обезбедувал без писмен договор, без план за јавен ред, без проверка на капацитет/евакуација; обезбедувачите не спречиле внес на пиротехника и не контролирале возраста на посетителите.
– Судска фаза: обвинението против Нацев е одобрено; паралелниот „голем предмет“ (34 физички + 3 правни лица) влегува во судење на 19 ноември. Можно е спојување на предметите – одлуката е кај обвинителството.
– Регулаторен ефект: Министерството за внатрешни работи ја укина лиценцата на „Рубикон“; инспекциите по трагедијата затворија повеќе објекти низ државата поради лиценци и безбедност.

Временска линија на настаните:

-16 март 2025 – пожар во „Пулс“. Прво биланс 59 жртви, подоцна ажуриран на 63; над 200 повредени. Следуваат оставки, протести и засилени контроли.
-13 јуни – обвинение против 34 физички и 3 правни лица. Процедура за оценка на актот.
-9–12 јуни – Нацев приведен и определен притвор; МВР ја одзема лиценцата на „Рубикон“.
-3 октомври – Кривичен го одобрува „големиот“ акт; прашање кој судија ќе постапува.
-17 октомври – Кривичен го одобрува и обвинителниот акт против Нацев; предметот е распределен.
-19 ноември – закажан старт на главната постапка за „Пулс“.

Иако судот ќе одлучува за кривичната одговорност, фактот дека реалниот сопственик на обезбедувањето бил поранешен висок функционер и кадар на ВМРО-ДПМНЕ ја држи партијата под силна јавно лупа. Политичките релации сами по себе не се доказ за вина, но ја отвораат темата за влијание и клиентелизам во приватната безбедност: тендери, неформална моќ, регулаторна толеранција. За јавноста, суштинското прашање ќе биде двојно: дали ќе има индивидуална одговорност – и дали системски ќе се затворат дупките што дозволија нелегален објект, преполн со млади, да стане смртоносна замка.

Доказната постапка треба да одговори на три клучни дилеми:

1. Командна одговорност – кој давал инструкции и што точно било сторено/пропуштено.
2. Регулаторен надзор – кој дозволил „кабаре“ без лиценца, без план и со пиротехника.
3. Институционална трага – дали имало толеранција поради политички врски и кој тоа ќе го докаже.

Денес, фактите на маса се: обвинение за Нацев како реален сопственик на „Рубикон“, одземена лиценца на агенцијата и закажано судење за „Пулс“. Политичката позадина не е пресуда – но е контекст што јавноста со право го бара.