Лошите услови за работа ја продлабочуваат кризата со вработувањето: На Европа ѝ недостасуваат работници во клучните сектори

И покрај растот на вработеноста, европскиот пазар на трудот се соочува со сериозни нерамнотежи: голем број клучни сектори хронично имаат недостиг од работници, додека други занимања се преплавени со вишоци.

Европската агенција за труд објавува анализа на пазарот на трудот секоја година преку серија извештаи на EURES. Седмото издание носи уште подетален преглед на ситуацијата благодарение на подобрените методи за следење, објавува Блиц.

Иако пазарот на трудот се опоравува, а вработеноста е поголема отколку во претходните години, несовпаѓањето помеѓу понудата и побарувачката останува сериозен проблем и се очекува да продолжи.

На ова влијаат демографските промени и стареењето на населението, забрзаниот технолошки развој, зелената и дигиталната транзиција, но и фактот дека одредени професии повеќе не се доволно привлечни за новите генерации.

Резултатот се слободни работни места во одредени сектори, додека во други занимања има дури и премногу работници.

Најголем недостиг е регистриран кај заварувачите, здравствените работници, готвачите и електричарите.

Во исто време, административните занимања се соочуваат со вишок на работна сила, делумно затоа што тој сектор е најпогоден од брзиот развој на вештачката интелигенција.

Извештајот особено внимание посветува на структурните разлики меѓу работниците. Родовата нерамнотежа е изразена: во дефицитарните професии, жените сочинуваат само 29 проценти од вработените, особено во области како што се градежништвото и инженерството. Спротивно на тоа, дури 62 проценти од работниците во занимањата со вишок се жени, претежно во администрацијата.

На младите луѓе им е тешко да најдат место во дефицитарните сектори, што пак јасно се поставуа прашањето кој во иднина ќе ги замени генерациите што се пензионираат.

Друг предизвик е ниското ниво на дигитални вештини. Само 5,6 проценти од возрасните во Европа имаат основни дигитални вештини, додека современиот пазар на трудот бара многу повеќе.

Додека претходниот извештај се фокусираше на градежништвото, овогодинешниот ја истакнува длабоката криза во секторите за транспорт и складирање. Бројот на возачи на камиони се намали дури и за време на пандемијата, а побарувачката за испораки продолжи да расте.

Најголемиот проблем е што младите луѓе не влегуваат во оваа професија, додека постарите луѓе се пензионираат. Покрај тоа, тешките услови за работа, долгите работни часови, изолацијата и безбедносните ризици дополнително ги одбиваат потенцијалните работници. Ситуацијата е влошена од феномени како што се непријавената работа и лажното самовработување.

Решението, според извештајот, лежи во посилни инвестиции во образованието и обуката, особено во дигиталните вештини.

Иницијативи како што е „Синдикатот за вештини“ имаат за цел да го подобрат квалитетот на обуката и да го поттикнат доживотното учење, што би ја зголемило вработливоста на работниците.

Поточно, се истакнува важноста на поголемата вклученост во STEM областите, науката, технологијата, инженерството и математиката, со цел да се намалат разликите меѓу генерациите, половите и социјалните групи, но и да се отвори вратата кон поголем број висококвалитетни, добро платени работни места.