Макрон бара помош од Мерц откако му се урна Владата

Францускиот претседател Емануел Макрон вечерва на Ривиерата ќе го пречека германскиот канцелар Фридрих Мерц, во обид поддршката од Берлин да ја засили неговата позиција во ЕУ во момент кога француската влада се лизга кон распад. Двајцата лидери ќе се сретнат во летната резиденција Форт Брегансон, а утре во Тулон ќе го предводат 25-тиот француско-германски министерски совет, каде што Елисеј очекува „конкретни проекти“ и сигнал за „оживување“ на односите меѓу Париз и Берлин.

Во последните месеци Макрон и Мерц ги интензивираа билатералните контакти, а по конституирањето на германската влада на 6 мај, според експертите, е поставена „сериозна подлога“ за усогласување на клучните политики. Меѓу темите на кои се приближуваат ставовите се „економското пренаоружување“ на ЕУ, конкурентноста, инвестициите во вештачка интелигенција и вселенски програми, како и заедничката поддршка за Украина. За Макрон, кој се соочува со политичка неизвесност дома, Мерц станува клучен партнер за Франција да ја задржи тежината на масата во Брисел.

И покрај добрата атмосфера, старите трнки остануваат. Берлин го поддржува трговскиот договор ЕУ–Меркосур, на што Париз се спротивставува, а Мерц нема многу причини да ја „кочи“ Урсула фон дер Лајен – политичарка од неговото партиско семејство – во туркањето кон ратификација. Во одбраната, амбициозниот проект за идниот борбен авион FCAS и натаму буди ривалство меѓу француски „Дасо“ и германски „Ербас“. Разлики се видливи и во трговските односи со Вашингтон: Мерц ги поздрави 15-процентните царини што Фон дер Лајен ги усогласи со САД, додека Макрон бараше поостар пристап и жали што ЕУ „не е доволно застрашувачка“.

Дипломатите предупредуваат дека германската страна „тврдо преговара“ и дека личната хемија со Макрон не значи автоматски отстапки. Но, пријателската демонстрација на оска Париз–Берлин може да помогне навреме да се предвидат спорните точки и да се исцртаат „црвени линии“ пред да ескалираат разликите.

Сенката на распуштањето на парламентот и натамошните избори се надвиснува и врз самиот формат. Околу дваесет министри треба да учествуваат во работните групи во Тулон, но останува дилемата дали договорените проекти ќе го надживеат кабинетот на Бајру, кој на 8 септември го чека гласање доверба. Претходниот француско-германски состанок во мај 2024 се случи само две недели пред Макрон да го распушти парламентот и да распише вонредни избори по слабите резултати на европските избори. Берлин со внимателна загриженост гледа и кон можноста екстремната десница да оствари голем напредок, како и кон состојбата на француските јавни финансии, кои се кревки пред нови политички потреси. Спредот меѓу француските и германските обврзници повторно се прошири, а дел од економистите предупредуваат дека Франција би можела да стане дестабилизирачки фактор за европската економија ако кризата се продлабочи.

За Макрон, пораката е јасна: во наредните недели ударите може да доаѓаат од сите страни. Од Берлин очекува столб на стабилност; за возврат, Мерц ќе бара предвидлив партнер во Париз. Дали овој министерски совет ќе донесе одржливи договори или само пауза од домашната турбуленција – ќе се види побргу отколку што на Елисеј би му било удобно.