Лидерите на Германија и Франција денска ќе го обноват дипломатски притисок за смирување на тензиите во Косово. Германскиот канцелар Олаф Шолц и францускиот претседател Емануел Макрон планираат да се сретнат со лидерите на Србија и Косово на самитот во Молдавија.
Портпаролот на германската влада рече дека канцеларот Олаф Шолц и францускиот претседател Емануел Макрон планираат да се сретнат со лидерите на двете земји.
Портпаролот Штефен Хебестрајт им рече на новинарите во Берлин дека средбата ќе се одржи на маргините на состанокот на Европската политичка заедница во Кишињев.
Во средата, стотици Срби одржаа повеќе протести во северниот град Звечан, местото на неодамнешните судири со полицијата и војниците од мировната мисија на НАТО КФОР.
Тие побараа повлекување од северно Косово на специјалната полиција и функционерите на етничките Албанци, кои беа избрани на градоначалнички места на неодамнешните избори, главно бојкотирани од етничките Срби.
Толпата потоа разви огромно српско знаме пред градското собрание на Звечан. Протестот во средата заврши мирно.
Зголемување на тензиите
Зголемените тензии поттикнаа загриженост за уште една војна како борбите во Косово во 1998-1999 година, која однесе повеќе од 10.000 животи, остави повеќе од 1 милион луѓе без покрив над главата и резултираше со мировна мисија на НАТО која трае речиси четврт век. НАТО испраќа дополнителни 700 војници во Косово за да го зајакне присуството на КФОР, кое моментално брои околу 3.800 војници.
Работејќи да се избегне каква било ескалација, претставниците на Европската унија се состанаа со косовскиот премиер Албин Курти на маргините на конференцијата во Братислава, Словачка.
„Сегашната ситуација е опасна и неодржлива“
„Сегашната ситуација е опасна и неодржлива“, рече шефот за надворешна политика на ЕУ, Жозеп Борел. „Ни треба итна деескалација“.
Говорејќи во Словачка, Курти категорично ги отфрли српските барања, но ја остави отворена вратата за нови локални избори.
„Сè додека има насилна толпа надвор од општинските згради, ние мора да имаме наши специјални единици“, рече тој. „Да имаше мирни протести со барање за предвремени избори, тоа ќе ми го привлечеше вниманието и можеби ќе го разгледав тоа барање.
Курти, исто така, сугерираше дека Русија можеби има удел во последното разгорување, укажувајќи на демонстрантите кои „прават графити со буквата З“ и покажуваат восхит кон „деспотскиот“ руски претседател Владимир Путин и од руската инвазија на Украина.
„Руско влијание“
Русија е близок српски сојузник, иако белградските популистички лидери тврдат дека бараат членство во Европската унија.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, во средата изјави дека Москва ја следи ситуацијата и ги поддржува „сите легитимни права и интереси на косовските Срби“.
Во понеделникот, етничките Срби се обидоа да упаднат во општинските канцеларии и се тепаа и со косовската полиција и со мировниците, при што беа повредени 30 војници на НАТО и 50 бунтовници.
Поранешната провинција Србија, прогласувањето независност на Косово во 2008 година е призната од Вашингтон и повеќето земји на ЕУ, но не и од Белград, Русија или Кина.
Србите се малцинство во Косово, но тие сочинуваат мнозинство во делови од северниот дел на земјата што се граничи со Србија. Многумина го отфрлаат барањето за независност на територијата со мнозинско албанско население.
Конфронтацијата првпат се случи минатата недела откако официјални лица од етничките Албанци влегоа во општинските згради за да ја преземат функцијата со придружба на косовската полиција.
Кога Србите се обидоа да ги блокираат официјалните лица, косовската полиција употреби солзавец за да ги растера. Во Звечан во понеделникот, гневните Срби повторно се судрија прво со полицијата, а подоцна и со војниците предводени од НАТО кои се обидоа да ја обезбедат областа.
Србија ја стави војската на земјата во највисока состојба на готовност и испрати повеќе војници на границата со Косово.
Извор Еуроњус
