Skip to content
Црногорскиот претседател Јаков Милатовиќ и премиерот Милојко Спајиќ поранешни сојузници, сега се главни конкуренти во борбата за власт во Подгорица.
На локалните избори во главниот град на Црна Гора, Подгорица, закажани на 29 септември, ќе учествуваат 13 листи на кои има неколку сегашни и поранешни министри, но и група граѓани.
Граѓаните ќе изберат 59 советници, еден повеќе од претходниот состав избран во октомври 2022 година. Во Подгорица регистрирани се 145.908 граѓани со право на глас.
Вонредните локални избори ќе чинат околу 270.000 евра.
Изборите беа распишани по скратувањето на мандатот на локалниот парламент, тамошниот Совет на градот, на 24 јули.
За распуштање на локалниот парламент гласаа опозициските партии Демократската партија на социјалистите (ДПС) на поранешниот претседател Мило Ѓукановиќ, Социјалдемократите, Социјалдемократите и Либералната партија.
Изборите добија поддршка и од Граѓанското движење Ура на поранешниот премиер Дритан Абазовиќ, кое е дел од актуелната власт во Подгорица, но и фракцијата „Движење за Европа сега“, која е лојална на Милатовиќ и се собра во „Движењето за Подгорица“.
Околу една третина од граѓаните на Црна Гора живеат во Подгорица, па изборите во тој град се сметаат за тест за политичкото расположение на државно ниво.
Последните избори во Подгорица беа во октомври 2022 година.
Две коалиции кои манипулираат со чувствата на граѓаните
Граѓаните на Подгорица на локалните избори ќе имаат две коалиции кои се така распоредени да манипулираат со чувствата на граѓаните, бидејќи гласачите ќе ги видат на хартија и ќе ги заокружат носителите на списокот кои се претставници на тие партии на државно ниво, а не оние кои ќе бидат во идниот состав на градскиот парламент каде треба да влезат 30 советници.
Со вклучување на политичари од национално ниво – локалните избори се претвораат во одраз на политичките борби и интереси на национално ниво.
Ова е генералната оценка на политичкиот аналитичар Срѓан Вукадиновиќ во интервју за порталот ЕТВ, осврнувајќи се на состојбата во која се наоѓа актуелниот претседател на државата Милатовиќ на изборниот список на Граѓанското движење на Ура и на Движењето за Подгорица, додека пак вистински носител на листата е всушност Лука Ракчевиќ од Граѓанското движење на Ура.
Слична е ситуацијата и на спортивната страна, со списокот на Движењето „Европа сега“ и на демократите на Спајиќ, каде носител на кампањата е актуелниот министер за енергетика, Саша Мујовиќ – иако прва на изборната листа е поранешната градоначалничка на Подгорица Оливера Ињац – поради која и падна власта во Подгорица. На оваа страна и постои реална можност Мујовиќ да ја прифати функцијата градоначалник доколку се победници на изборите.
Претседателот на Црна Гора не планира да биде градоначалник
Најспорно е што на изборниот список именуван по претседателот на Црна Гора „За подобра Подгорица – Јаков Милатовиќ“ тој учествува на вонредните локални избори во Подгорица.
Милатовиќ со тоа се вклучи во предизборната кампања од позиција на претседател на сите граѓани.
Во февруари тој поднесе оставка од сите функции во „Движењето Европа сега“ (ПЕС), во кое беше потпретседател и еден од основачите, заедно со актуелниот премиер Спајиќ, со кој имаше политички раскол.
Дел од советниците на ПЕС во Собранието на Подгорица, кои го поддржуваат Милатовиќ, заедно со движењето УРА го формираа Движењето за Подгорица.
“Тие сакаат да стојам и да гледам како се борат за градската и државната каса. Како да поткупат што повеќе нивни партиски функционери, како да го распродадат нашиот државен имот. Затоа велам доста”, рече Милатовиќ на презентацијата на листата.
Тој додаде дека не сака „да ја врти главата пред лошите практики“ и „само да се слика со амбасадори, да патува низ светот и да потпишува луди закони“, како и дека „деловите на Подгорица се поблиску до него отколку Сингапур и Сен Тропе“.
ПЕС, на чело со премиерот Спајиќ, тогаш објави дека е добро што Милатовиќ ги напушта, со оценка дека неговите намери биле да ја опструира работата на Владата, а Милатовиќ и Спајиќ беа министри во владата на Здравко Кривокапиќ, која беше формирана по изборите во 2020 година и падот на тридецениското владеење на Демократската партија на социјалистите Мило Ѓукановиќ.
По изгласувањето недоверба на владата на Кривокапиќ, во јуни 2022 година го основаа ПЕС и ја именуваа партијата по економската програма со која го укинаа придонесот во здравството, а со тоа ги зголемија платите.
Тоа им донесе популарност меѓу граѓаните, врз основа на што Милатовиќ победи на претседателските избори во април 2023 година, а во јуни истата година, ПЕС доби најголем број гласови на парламентарните избори, со што Спајиќ стана премиер.
Кампањата нема фокус на локалните проблеми
Според тамошните аналитичари ваквиот пристап е лош од аспект на поширок интерес затоа што се оддалечува од она што е суштината на локалните политички процеси и потреби.
-Со вклучување на политичари од национално ниво, локалните избори се претвораат во одраз на политичките борби и интереси на национално ниво и тоа може да резултира со гласање врз основа напошироки политички прашања наместо локални“, вели програмскиот директор на Центарот за граѓанско образование Петар Ѓукановиќ.
Ова секако е, вели тој, вид на официјална кампања која ја става опозицијата во нерамноправна положба, а државните ресурси се користат за партиски цели.
-Станува збор и за посветеноста на носителите на државни функции и нивната непристрасност и професионалност, имајќи предвид дека кампањата одзема и време кое во нивниот случај треба да се потроши на работните места со кои првенствено се ангажирани, оценува тој.
Под знак прашалник во парламентарното мнозинство
За црногорскиот политички аналитичар Срѓан Вукадиновиќ коалициите на ПЕС и Демократите од една страна и Граѓанското движење на Ура и Движењето за Подгорица од друга страна го уништуваат демократскиот карактер на Црна Гора.
„Колку и да зборуваат за демократија, со самите нивни постапки ја туркаат Црна Гора во други текови – затоа што предизборните коалиции се карактеристика на недемократско општество. Постизборните коалиции се одлика на демократското општество – затоа што точно се знае чиј капацитет и колкава изборна сила влегуваат во извршната, законодавната и другите владини структури“, посочи тој.
Тој оцени дека ПЕС е „многу флуидна политичка категорија“ која не знае која е нејзината целна група и нема своја логистика.
„Ако продолжи стрмниот пад во Подгорица – што е и очекувано, тогаш се поставува прашањето за дискутабилноста на мнозинството што го имаат во парламентот“, додаде Вукадиновиќ.
Тој додаде дека то што парламентарното мнозинство го праци против државните интереси, не е вина на просрпскиот и прорускиот Демократски фронт (ДФ) – туку на ПЕС.
