Новогодишните забави имаат една непишана динамика: најпрво еуфорија, потоа прегласна музика, потоа „само уште една“, а наутро – главоболка, сува уста, тежина во желудникот и чувство дека телото бара пауза од сопствените избори. Мамурлакот не е мистерија, туку комбинација од дехидратација, нарушен сон, воспалителен одговор и пад на шеќер, а најчесто се влошува кога пијалакот се меша со празен стомак, цигари, енергетски пијалоци и премногу краток сон.
Првото правило е да ја „заклучите“ вечерта пред да почне. Не мора да звучи романтично, но функционира: јадете нормален оброк пред да излезете и не одете празни. Телото така побавно апсорбира алкохол и утрото има помалку шанси да ве казни. Во исто време, најпрактична „магична формула“ е темпото: ако си дадете простор меѓу пијалоците, си давате простор и на разумот да остане присутен.
Второто правило е водата да не биде алиби, туку ритам. Нема магичен напиток што ќе го избрише мамурлакот, но вода меѓу пијалоците најчесто ја намалува штетата затоа што ве забавува и ви помага да не стигнете до точката кога телото веќе не стигнува да се справи. Ако знаете дека ќе пиете, планирајте си безбедно враќање дома уште пред првата чашка: такси, договорен превоз, пешачење на кратко растојание – што било, само не волан.
Третото правило е да ја знаете границата меѓу мамурлак и опасност. Во празнични ноќи луѓето често велат „ќе преспие“, ама алкохолното труење не се „преспива“. Ако некој е збунет, тешко се буди, повраќа неконтролирано, има забавено или неправилно дишење, грчеви, ладна или синкава кожа – тоа е итен случај. Не се чека, се бара помош веднаш. И ако мора да останете покрај некого, најопасно е да го оставите сам да лежи на грб.
Четвртото правило е утрото да го третирате како закрепнување, не како казна. Најкорисно е едноставното: вода, лесна храна, супа или нешто солено ако ви годи, мир и сон колку што можете. Кафето може да ве разбуди, но не ве „отрезнува“. Исто така, „лечење“ со нов алкохол најчесто ја продолжува агонијата – ја поместува во попладнето и го храни кругот што ви го краде викендот.
Петтото правило е внимателност со апчиња, затоа што празничните утра се момент кога луѓето прават грешки од навика. Ако пиете лекови или земате нешто „за глава“, најбезбедно е да не импровизирате и да читате што земате, особено ако има состојки што не одат со алкохол. Некои комбинации го иритираат желудникот, други го оптоваруваат црниот дроб, а трети само ја маскираат состојбата и ве тераат да мислите дека сте подобро отколку што сте. Ако имате хронична терапија, заболување на црн дроб/желудник, или ако сте бремени, ваквите утра не се за „гуглање рецепти“, туку за проверка кај фармацевт или лекар.
Има уште една, потивка страна на „денот после“ – анксиозност, тага, раздразливост, чувство на вина. Кај дел од луѓето тоа е дел од мамурлакот, кај други е знак дека алкохолот веќе влијае на менталната рамнотежа. Ако забележите дека ви се повторува истата шема секој празник, или ако пијанството почнува да ви прави проблеми дома и на работа, тоа е сигнал дека ви треба план, не уште еден „лек“ за утрото.