Молдавија победи во фотофиниш, Санду повика на уште една битка на 3 ноември

Молдавците ја добиja „првата битка во тешката борба“ за својата иднина, изјави денеска доцна попладне претседателката Маја Санду, откако народот на земјата со тенко мнозинство од 50,46 отсто го поддржаа пристапувањето во ЕУ на референдумот чиј исход беше под закана да биде спречено од усија.

Фото финишот проследен со неколку пресврти беше инфаркт состојба за поддржувачите на Санду, за кои гласањето за ЕУ стана силна порака за намерата поранешната советска, главно рурална, економија да стане дел од Европската унија до 2030 година и да ја напушти орбитата на Москва засекогаш.

„Народот на Молдавија рече: Нашата иднина во ЕУ сега ќе биде закотвена во уставот. Се боревме праведно во нефер борба – и победивме“, напиша Санду на платформата X.

Резултатот значи дека ќе биде додадена клаузула во уставот што го дефинира пристапувањето во ЕУ како цел. Молдавија го започна долгиот процес на официјални преговори за пристап во јуни оваа година.

На претседателските избори одржани заедно со референдумот, Санду освои 42,45%, помалку од 50% потребни за целосна победа и го отвори патот за вториот круг на 3 ноември против поранешниот јавен обвинител Александр Стојаногло, кој освои 25,98%.

Претходно, Санду (52) им кажа на Молдавците дека има „јасни докази“ дека криминалните групи поддржани од „странските сили, непријателски на нашите национални интереси“ имале за цел да откупат 300.000 гласови.

„Криминалните групи… ја нападнаа нашата земја со десетици милиони евра, лаги и пропаганда, користејќи ги најсрамните средства за да ги задржат нашите граѓани и нашата нација заробени во неизвесност и нестабилност“, рече таа.

Во пресрет на гласањето, властите рекоа дека имало обиди за мешање поддржани од Москва, предводени од бегалецот Илан Шор, вклучително и обид да се поткупат 130.000 луѓе да гласаат „не“ и да поддржат конкретен кандидат на изборите. Шор негира дека сторил нешто лошо.

Кремљ, кој негираше вмешаност, ги осуди изборите во Молдавија како „неслободни“, фрлајќи сомнеж за, како што рече, „тешко објаснувачкото“ зголемување на гласовите во корист на Санду и ЕУ.

ЕУ ја бранеше Санду и рече дека Молдавија се соочила со „невидено заплашување и странско мешање од страна на Русија и нејзините полномошници во земјата пред гласањето“.

Урсула фон дер Лајен, претседател на Европската комисија, го поздрави исходот од референдумот во објава на Х: „Соочени со хибридните тактики на Русија, Молдавија покажува дека е независна, силна и сака европска иднина!“

Организацијата за безбедност и соработка во Европа соопшти дека кампањите за гласање биле нарушени со странско мешање и активни напори за дезинформација.

Портпаролот за национална безбедност на Белата куќа, Џон Кирби, рече дека Русија активно работи на поткопување на изборите на Молдавија и нејзината европска интеграција.

„Русија не успеа, како што покажуваат резултатите. Молдавската демократија е силна“, рече Кирби, но додаде дека очекува Москва да се обиде да влијае на вториот круг од изборите.

„УШТЕ ЕДНА БИТКА“

Иднината на нацијата во југоисточна Европа со под 3 милиони жители е во центарот на вниманието по руската инвазија на соседна Украина во време на растечка конфронтација меѓу Москва и Западот.

Врските со Москва се влошија бидејќи Санду ја осуди инвазијата и ги диверзифицираше енергетските резерви далеку од Русија.

Во говорот денеска, Санду рече дека „има уште една битка за борба“, повикувајќи ги Молдавците да ја поддржат во вториот круг за претседателските избори.

Стојаногло, кој е поддржан од традиционално проруската партија на социјалистите, рече дека, доколку биде избран, ќе изгради „урамнотежена“ надворешна политика која вклучува врски со ЕУ, САД, Русија и Кина.

Тој повика на бојкот на референдумот во неделата, нарекувајќи го измама за зајакнување на кандидатурата на Санду за реизбор.