Skip to content
Министерството за внатрешни работи уште пред стартот на новогодишните и божиќните празници упати јасно предупредување до граѓаните: петардите се опасни и штетни, нивната употреба е строго забранета, а контролите на терен ќе бидат засилени. Целта, како што порача МВР, е празниците да поминат без сериозни повреди, пожари и нарушување на јавниот ред и мир.
Во кратка видео-изјава, портпаролот на МВР, Гоце Андреевски, потсетува дека петардите „не се играчка“, туку опасни средства кои можат да предизвикаат тешки и трајни повреди и, во екстремни случаи, да „запечатат нечиј живот“. Тој нагласува дека активностите на Министерството против нелегалната употреба на пиротехнички средства се континуирани, но добиваат особено интензивен карактер токму во празничниот период, кога расте бројот на инциденти со повредени деца и возрасни.
Од МВР потсетуваат дека празничното „пукање“ со петарди не е само гласна забава, туку ризик за сериозни изгореници, повреди на прстите и очите, оштетување на слухот, како и ризик од пожари во станбени згради и куќи. Дополнителен проблем е и вознемирувањето на болни лица, стари лица и животни, особено во густо населени урбани средини, каде што неколкудневната бучава станува и прашање на јавен ред и мир.
Паралелно со предупредувањата, МВР најавува и засилени акциски контроли низ целата држава, насочени и кон употребата на пиротехнички средства и кон нивната нелегална продажба. Полицијата ќе ги контролира локациите каде традиционално се продаваат петарди и поголеми пиротехнички средства, импровизирани штандови, пазари и онлајн-огласи. Целта е да се запрат и казнат и оние што ги активираат петардите, и оние што заработуваат од нивната незаконска трговија.
МВР детално потсетува и на законската рамка. Законот за прекршоци против јавниот ред и мир во член 31 предвидува парични казни за секој што неовластено употребува пиротехнички средства на јавни места. Дополнително, Кривичниот законик во член 396 ги санкционира недозволеното изработување, држење и тргување со оружје и распрскувачки материи: за неовластено изработување, држење, продавање или набавка на огнено оружје, муниција или експлозивни материи, предвидена е казна затвор од три до десет години, а ако се работи за поголемо количество или за забрането оружје, минималната казна се зголемува на пет години. Со тоа, дел од трговијата со пиротехника веќе влегува во зона на кривична одговорност, а не само прекршочни казни.
Покрај репресивните мерки, Министерството продолжува и со превентивните активности. Во соработка со Црвениот крст и невладини организации, се спроведуваат едукативни кампањи, се делат летоци, се организираат показни вежби за да се покаже какви последици може да има нестручно или намерно опасно ракување со пиротехника. Целта е особено да се допре до младите и до нивните родители, за да се промени односот кон петардите како „забавен реквизит“ и да се препознае реалниот ризик.
Апелот до родителите е посебно нагласен: да не купуваат пиротехнички средства за своите деца, без разлика дали станува збор за „мали“ или „големи“ петарди. Од МВР предупредуваат дека и „невините“ детски игри можат да завршат со трајни последици, па дури и со инвалидитет. Граѓаните се повикани да ги пријавуваат сите случаи на нелегална продажба и неовластена употреба на пиротехника во најблиската полициска станица или на телефонските броеви 192 и 112, со што директно придонесуваат кон побезбедни празници за сите.
Иако апелите се повторуваат речиси секоја година, празничната пиротехника и натаму останува длабоко вградена во навиките на дел од граѓаните. Оваа година, МВР се обидува да го промени тој образец со поостри контроли, но и со порака дека безбедноста и здравјето не смеат да бидат цена за неколку секунди гласна „забава“. Дали акциите и кампањите ќе успеат да го намалат бројот на инциденти, ќе се види по празниците – на ургентните центри, во полициските статистики и во тоа дали соседствата ќе звучат помирно од вообичаено.
