Skip to content
По шест месеци работа, нацрт-стратегијата за развој на образованието од 2026 до 2032 година денеска беше претставена во Владата на валидациска работилница, на која учествуваат претставници на институции, домашни и меѓународни партнери. Документот во текот на денот се објавува на Единствениот национален електронски регистар на прописи – ЕНЕР, каде што граѓаните и стручната јавност ќе можат да доставуваат свои забелешки и предлози пред конечното усвојување.
Министерката за образование и наука Весна Јаневска оцени дека со новата стратегија се заокружува една од клучните задачи што ресорот си ги поставил на почетокот на мандатот. Таа посочи дека станува збор за документ со рок на имплементација од шест години, кој треба да даде јасен правец за тоа како ќе се развива македонското образование – од предучилишно, преку основно и средно, до високото образование – со фокус на квалитетот, еднаквите можности и модернизацијата на наставата.
Нацрт-стратегијата е изработена од работна група во која, освен Министерството за образование и наука, учествувале и претставници на Делегацијата на ЕУ, УНИЦЕФ, Светска банка, ГИЗ, УНДП, Бирото за развој на образованието, Центарот за стручно образование, Државниот испитен центар, Државниот просветен инспекторат и граѓански организации. Ваквиот состав треба да обезбеди усогласување со европските практики, но и да ја внесе во документот домашната перспектива на наставниците, стручните служби и граѓанскиот сектор.
Според јавно презентираните насоки, стратегијата предвидува промени во програмите за предучилишна возраст, зајакнување на инклузијата во основното и средното образование, како и оптимизација на училишната мрежа со цел повеќе училишта да работат во една смена и да воведат целодневна настава. Најавени се и нови формули за финансирање на образованието на локално ниво, што треба подобро да ги одразуваат реалните потреби на општините и училиштата.
Особено нагласен е сегментот на дигитализација: во документот се најавува посистематско воведување на технологија и вештачка интелигенција во образовниот систем – од дигитални алатки во наставата, до унапредување на системите за оценување и следење на постигнувањата. За високото образование, како цел се споменува подобрување на квалитетот и меѓународната видливост на универзитетите, со амбиција во иднина да се искачат повисоко на меѓународните ранг-листи.
Објавувањето на нацрт-документот на ЕНЕР значи дека процесот формално се отвора кон наставниците, синдикатите, родителите, студентите, општините и сите заинтересирани граѓани. Тие во наредниот период ќе можат електронски да поднесат мислења и конкретни предлози, а Министерството вели дека јавната расправа треба да помогне стратегијата да стане поконкретна и поиздржана и од практичен аспект – од условите во училниците, до статусот на наставниците и поддршката за ранливите групи ученици.
По завршувањето на консултациите на ЕНЕР, се очекува доработениот текст најпрво да помине на усвојување во Владата, а потоа да стане рамка за идните законски измени и програмски документи во образованието. Така, новата стратегија би требало да стане главен документ според кој ќе се мерат и ветувањата и резултатите на институциите во образовниот систем во периодот до 2032 година.
