„Најтранспарентната администрација во историјата“ и тајната на затскриеното име: како ФБИ ги цензурираше документите за Епстајн

Во кругот на американските конспиративни теории – од вонземјани до убиството на ЏФК – приказната за педофилот милионер Џефри Епстајн останува омилена тема, особено меѓу симпатизерите на Доналд Трамп. Во 2008 година Епстајн избегна федерални обвиненија за сексуален трговски синџир, признавајќи вина за полесно дело пред државен суд на Флорида. Единаесет години подоцна, по истрагата на Miami Herald, федералното обвинителство му подигна обвинение за трговија со малолетнички – обвинение што никогаш не стигна до суд: во август 2019 година Епстајн беше пронајден мртов во својата ќелија, официјално по самоубиство.

Неговата смрт отвори нова епидемија од шпекулации. Лани, уште во предизборието, Трамп вети дека ќе ја „декласифицира“ целата државна документација за случајот. Неговата сојузничка Пам Бонди, денес министерка за правда, најави целосна транспарентност: „Ако нечие име се крие, нема правен основ – освен ако станува збор за дете, жртва или заштитен сведок“.

На 27 февруари годинава, во белиот дом се одржа спектакуларна „прва фаза“ од објавувањето на „Епстајн досиејата“. Бонди им подели на десничарски инфлуенсери збиени списи со етикетата „Најтранспарентна администрација во историјата“. Но разочарувањето беше тотално: страниците, вклучувајќи ги и извадоците од злогласната „црна книга“ на Епстајн, одамна беа јавно достапни – последен пат изложени на судењето на Гилејн Максвел во 2021.

Разјарените поддржувачи на Трамп ја обвинија ФБИ дека го саботира обелоденувањето. Директорот на Бирото, Каш Пател, донесе драматична одлука: повеќе од илјада агенти и службеници ги поминаа ноќите во Централниот архивски комплекс во Вирџинија, пребарувајќи повеќе од 100 000 документи собрани за две децении. Сепак, кога тимот за примена на Законот за слободен пристап до информации (FOIA) почна да ги подготвува документите за јавност, името на Доналд Трамп беше – замачкано.

Официјалното образложение се повикува на стандардните девет исклучоци во FOIA: Трамп бил приватен граѓанин во 2006 година, кога започнала првата федерална истрага против Епстајн, па неговата приватност морала да се заштити. Истото важи, велат извори од Бирото, и за „десетици други јавни личности“ чијашто појава во документите не имплицира никакво кривично дело.

Но цензурата го роди новиот скандал. Раководителот на одделот за објави, Мајкл Сајдел, жестоко се спротиставил – и набргу бил принуден да се повлече во пензија, што првпат се открива сега. Во писмо до министерството за правда, сенаторот Дик Дербин предупреди дека „апелот за транспарентност се претвора во операција на замолчување“.

Големото прашање останува: ако Трамп навистина сака „целата вистина“, зошто неговото име исчезнува токму во мандатот на администрацијата што себе си се прогласува за најтранспарентна во историјата? Додека ФБИ и Белата куќа се препукуваат околу протоколите, досието на Епстајн и понатаму храни теории на заговор – доколку автентичноста на документите е навистина без маски, само потполно јавно објавување може да стави точка на шпекулациите.