„Носи повеќе пари во воената каса отколку што Украина добива хуманитарна помош“: Германците сè уште купуваат руски гас

Иако војната во Украина продолжува, рускиот течен природен гас (LNG) продолжува непречено да тече во Европската Унија, вклучително и во Германија. Компанијата SEFE, поранешна Гаспром Германија, планира да прими околу 50 испораки руски LNG во вредност од најмалку две милијарди евра во 2025 година.

Нивните имиња се „Николај Зубов“, „Борис Давидов“ или „Фјодор Литке“. Тие се дел од флота танкери за течен природен гас (LNG) кои постојано пловат меѓу Русија и ЕУ.

Тие можат континуирано да се следат преку сателит. Секој поединечен танкер носи околу 175.000 кубни метри LNG по патување, што одговара на приближно 100 милиони кубни метри природен гас – во вредност од околу 40 милиони евра.

Многу од овие танкери за течен природен гас (LPG) првично припаѓале на руската државна бродска компанија „Совкомфлот“, а подоцна биле преземени од претежно грчки бродосопственици. Во нивно име, бродовите сега транспортираат големи количини на LNG од сибирското пристаниште Сабета до терминалите за LNG во Денкерк (Франција), Зебриж (Белгија) или Билбао (Шпанија) – секоја недела во пристаништата на ЕУ пристигнуваат повеќе танкери со руски TPG. Оттаму се пренасочува кон европската гасна мрежа – а со тоа и кон Германија.

Руски LNG за две милијарди евра

Германската јавна служба SWR има пристап до бројни барања од членови на левицата во Бундестагот во врска со „рускиот LNG“. Според одговорот на германската влада, германската енергетска компанија „SEFE“ ќе добие околу 50 испораки на LNG од Русија во 2025 година.

Ова одговара на вредност од најмалку две милијарди евра, во зависност од пазарните цени. Берлинскиот концерн SEFE, кој до 2022 година се викаше „Gazprom Germania GmbH“, оттогаш премина во државна сопственост. Трговски партнер од руска страна е компанијата за течен природен гас „Новатек“.

Германската еколошка организација (DUH) остро го критикува увозот на руски течен природен гас во ЕУ: „Ни треба забрана за увоз на руски течен природен гас, бидејќи досегашните делумни санкции не успеаја да го скратат овој извор на приход. Напротив, приходот од испораките на руски течен природен гас е на рекордно ниво“, вели Јулијан Шварцкопф, експерт за гас од DUH.

Кога SWR го праша, компанијата SEFE наведува дека е правно обврзана со постојните договори за гас со Русија: „SEFE увезува руски течен природен гас исклучиво во рамките на постојниот, нераскинлив стар договор“.

Ова е тешко прифатливо, смета левичарскиот пратеник во Бундестагот Кристијан Герке: „Ваквите договори од времето на последната голема коалиција се како чума и колера, практично лиценца за печатење пари за рускиот воено-индустриски комплекс. Во моментов нема алтернатива за купување на тој течен природен гас, бидејќи дури и ако гасот не се преземе, мора да се плати. Последица: Русите повторно го продаваат на светскиот пазар“.

Бизниси со партнерите на Путин

Рускиот гасен концерн „Новатек“ управува со објекти за течен природен гас (LNG) во Сибир – од експлоатација до транспорт, вклучувајќи терминали за претворање на гасот во течност. Повеќе од 25 милијарди долари се инвестирани во регионот Сабета, со цел масовно проширување на експлоатацијата на LNG – со помош на руската држава. На свечените отворања на производствените капацитети, Владимир Путин е секогаш во преден план, покрај неговиот близок соработник, олигархот Леонид Викторович Михелсон, извршен директор на „Новатек“.

Главен акционер на „Новатек“ е олигархот и соработник на Путин, Генадиј Тимченко. Според руските медиуми, тој ја финансира и контролира руската платеничка армија „Редут“, која, меѓу другото, се борела во Сирија и Украина.

Блискоста на „Новатек“ со Путин е позната, долгогодишен руски трговец со гас кој сака да остане анонимен, известува за SWR: „Новатек не е државна компанија, но мнозинството му припаѓа на олигархот Тимченко, близок до Путин, кој беше со него во КГБ. Сите информации за „Новатек“ и неговите мнозински акционери се јавно достапни. Луѓето од СЕФЕ мора да бидат свесни што прават“.

Сè уште нема санкции од ЕУ

Во последните години, Путин постојано лично се залагаше за проширување на капацитетот на рускиот течен природен гас (ТПГ). Партнерката на неговата ќерка, Марија Воронцова, управува со бизнис секторот во Новатек.

САД, Канада, Велика Британија и Австралија веќе реагираа и воведоа санкции врз оваа компанија, вклучувајќи ја и целата администрација околу Михелсон. Во ЕУ е различно. Засега, ниту Новатек ниту рускиот ТПГ не се под санкции.

Затоа транспортот на руски ТПГ со бродови во моментов е дозволен, објави компанијата СЕФЕ: „Бидејќи ЕУ сè уште не вовела санкции врз рускиот ТПГ, во моментов нема правна основа СЕФЕ да го раскине договорот. Санкциите против лицата поврзани со Новатек не го ослободуваат СЕФЕ од неговата обврска да ги исполнува своите договорни обврски.“

Повеќе пари за руската воена каса
Критичарите се жалат дека трговијата со гас со Русија носи милион даночни приходи на Путин. Шварцкопф, експерт од DUH, го смета ова за неприфатливо: „СЕФЕ многу придонесува за растечките приходи на Русија од трговијата со течен природен гас (ЛНГ), што носи повеќе пари во руската воена каса отколку што Украина добива во хуманитарна помош. Во време кога војната на Русија против Украина станува сè побрутална, германската влада не смее да затвора очи. Бараме индиректната поддршка на СЕФЕ за руската агресија против Украина веднаш да се запре.“

А енергетските аналитичари од Финскиот центар за истражување на енергијата и чистиот воздух постојано предупредуваат за таа компанија. Новатек е длабоко поврзан со руската држава, објаснува експертот за енергија Петрас Катинас за јавниот сервис SWR: „Гасот на Новатек се продава на компании во ЕУ, а профитот се оданочува со стапка од 34 проценти. Половина од тие пари одат во државниот буџет, кој директно се користи за финансирање на војната. Преку таа структура, трговијата со течен природен гас активно ја финансира руската агресија против Украина.“

Иднина без Русија?

ЕУ објави дека сака да стане „независна од рускиот гас“ до 2027 година. Потоа, старите договори, како оние меѓу СЕФЕ и Новатек, би можеле да бидат раскинати, според СЕФЕ: „Како дел од планот на Европската комисија за постепено укинување на зависноста од руските извори на енергија, се планира раскинување на постојните договори, кои треба да стапат во сила на 1 јануари 2028 година“.

На прашањето на SWR, германското Министерство за економија објави дека ги поддржува напорите на ЕУ „за понатамошна диверзификација на увозот на енергија и, особено, постепено прекинување на увозот на руски фосилни горива. Ова е важно за да се намалат едностраните зависности и да се прекине военото финансирање. Сепак, безбедноста на снабдувањето и стабилноста на цените секогаш мора да се земат предвид“.