Skip to content
Новата серија евро банкноти предизвика добро познати тензии меѓу Франција и Полска околу наследството на познатата научничка Марија Кири (родена Склодовска), добитничка на две Нобелови награди.
Марија Склодовска Кири е родена во Варшава во 1867 година, а подоцна се преселила во Франција, каде што станала првата жена што ја добила Нобеловата награда за физика во 1903 година, заедно со нејзиниот сопруг Пјер Кири. Осум години подоцна, таа ја добила и Нобеловата награда за хемија, што ја прави единствената личност во историјата што освоила Нобелови награди во две различни научни области.
За време на нејзиниот живот, таа користела различни форми на своето презиме, додека нејзиниот сопруг бил жив се потпишувала како Склодовска-Кири, а подоцна почесто како М. Кири.
Сега прашањето за нејзиното име повторно се актуелизира откако Европската централна банка (ЕЦБ) објави дека Марија Склодовска-Кири би можела да биде на банкнотата од 20 евра во новата евро серија.
Сепак, во Полска многумина го критикуваа начинот на кој беше претставено нејзиното име, полското моминско презиме беше дадено во загради, што предизвика незадоволство.
Борба за презимиња
Во Полска, тоа предизвика бран на негодување. За многу граѓани на оваа земја, изоставувањето или маргинализирањето на нејзиното моминско презиме не е само прашање на форма, туку и на симболика, знак на потценување на придонесот на Полска во европската историја.
Полските коментатори истакнаа дека други историски личности, како што се Мигел де Сервантес или Лудвиг ван Бетовен, ги задржале своите оригинални имиња во сите јазични верзии.
Европската централна банка, исто така, реагираше на критиките, велејќи дека е свесна за сложеноста на ова прашање.
„Консултираме разни историски и јазични извори за да го пронајдеме најсоодветниот начин за наведување на нејзиното име“, рече портпаролот на ЕЦБ. Тој додаде дека сегашната верзија, Марија Кири (родена Склодовска), е замислена како одраз на нејзиниот двоен идентитет.
Старите банкноти сè уште не се повлечени од употреба
Во јануари оваа година, Управниот совет на ЕЦБ објави дека две теми се избрани за дизајнот на новите банкноти: „Реки и птици“ и „Европска култура“. Темата што ќе добие најголема поддршка од граѓаните и стручното жири ќе биде ставена во употреба.
Доколку победи „Европска култура“, дизајнот со Марија Склодовска-Кири, кој ја прикажува како држи предавања во просторија полна со книги, би можел да стане новата банкнота од 20 евра.
Советот на ЕЦБ ќе донесе конечна одлука за дизајнот во 2026 година, додека новите банкноти нема да бидат во оптек до неколку години подоцна. Сегашните банкноти нема веднаш да истечат кога ќе бидат воведени новите.
