ОН и Црвен крст: Газа пред катастрофа; Израел најавува офанзива и преговори

Меѓународниот Црвен крст и Обединетите Нации предупредија дека Појасот Газа е на чекор до нова хуманитарна катастрофа, во пресрет на израелската офанзива за преземање на градот Газа. Израелската армија им наложи на медицинските и хуманитарните организации да се подготват за можно масовно и присилно раселување, додека генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, повика на итен прекин на огнот, предупредувајќи на неизбежни масовни жртви и разурнувања.

Главниот портпарол на Меѓународниот комитет на Црвениот крст, Кристијан Кардон, оцени дека интензивирањето на непријателствата значи „повеќе убиства, повеќе раселување, повеќе уништување и повеќе паника“ во затворен простор каде пристапот до здравство, храна и безбедна вода опаѓа, а безбедноста на хуманитарците се влошува.

Палестинското Министерство за здравство го отфрли повикот за повлекување на медицинскиот персонал од северниот дел на енклавата, нагласувајќи дека тоа би лишило повеќе од еден милион луѓе од право на здравствен третман и би ги изложило на непосредна опасност пациентите и повредените. Истовремено, се заострува меѓународната реакција на игнорирањето на повиците за прекин на огнот и на одобрувањето нови нелегални населби на окупираниот Западен Брег.

Велика Британија го повика израелскиот амбасадор и се приклучи на група земји што планот го оценија како кршење на меѓународното право. Хуманитарните организации предупредуваат дека досегашните напори за зголемување на помошта не се ни приближно на нивото што му е потребно на населението, а и францускиот претседател Емануел Макрон алармираше на ризик од „вистинска катастрофа“ доколку не се промени динамиката на доставата.

Паралелно со подготовките за нова фаза на војната, израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху го турка и дипломатскиот канал: продолжување на офанзивата и преговори за ослободување заложници – „две работи што одат рака под рака“, како што соопшти неговата канцеларија по посетата на војниците во Појасот Газа. Тој изјави дека ги потврдил плановите на армијата за освојување на градот Газа и победа над Хамас, но и наложил „веднаш да започнат преговори“ за ослободување на сите заложници и завршување на војната под услови прифатливи за Израел.

Индиректните преговори меѓу Израел и Хамас досега се бавни и без конечен резултат. Хамас соопшти дека прифатил нов предлог за прекин на огнот; Израел сè уште нема официјален одговор. Во фокусот е предлог на американскиот специјален пратеник Стив Виткоф за 60-дневен прекин на огнот, во рамки на кој би се ослободиле 10 живи заложници и одреден број палестински затвореници. Според достапните податоци, во Газа остануваат околу 50 израелски заложници, од кои најмалку 20 се живи. Во Израел, стотици илјади демонстранти со месеци бараат договор што би ставил крај на речиси двегодишната војна и би ги вратил заложниците дома.

На терен, израелската армија продолжува да напредува. На почетокот на август, безбедносниот кабинет одобри операција за преземање на градот Газа и преселување на цивилите кон југ. Целите се повеќеслојни: уништување на преостанатите упоришта на Хамас, воспоставување безбедносна контрола врз палестинската територија и обезбедување услови за ослободување на заробените Израелци. Според Нетанјаху, конкретните планови за следните чекори се финализирани и чекаат извршна потврда.

Сликата на теренот е мрачна: разурнати населби, столбови чад над градот и континуирани воздушни и артилериски удари. Во таков контекст, предупредувањата од ОН и хуманитарните организации се повеќе од дипломатски апели – тие се аларм за итна промена на курсот. Без стабилен хуманитарен коридор и одржлив прекин на огнот, предвидувањата се дека бројот на жртви, раселените и болните ќе расте експоненцијално, а здравствениот систем – веќе на работ на колапс – нема да може да издржи.

Следните денови ќе бидат клучни: дали воената логика ќе преовлада или ќе се отвори простор за договор што ќе ги заштити цивилите и ќе ја рестартира хуманитарната испорака. Додека дипломатските канали со тешкотии се отвораат, часовникот за Газа отчукува – и за луѓето на терен, и за лидерите кои носат одлуки.

Зачлени се на нашиот е-билтен