Skip to content
Советот за безбедност на Обединетите нации денеска свикува итна седница по барање на Алжир и уште неколку земји-членки, по вчерашниот израелски воздушен напад во Доха, насочен кон политичкото раководство на Хамас. Според дипломатски извори, во ударот загинале шест лица, меѓу кои синот на високиот функционер Калил ал-Хаја и шефот на неговиот кабинет. Настанот отвори нова фаза на тензии: Катар го осуди нападот како флагрантно кршење на меѓународното право и предупреди дека се загрозува неговата посредничка улога во израелско-палестинскиот конфликт.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху го оправда ударот како „легитимен одговор“ на неодамнешните вооружени напади на Хамас, меѓу кои и инцидентот во Ерусалим со шестмина убиени цивили и напад врз израелски војници во Газа. Официјален Доха, пак, побара итно објаснување од Израел и ја засили дипломатската активност кон партнерите што досега ја поддржуваа катарската медијација за прекин на огнот.
Катарскиот премиер, шеик Мохамед бин Абдулрахман Ал Тани, најави дека земјата „го задржува правото на возврат“ и ќе „преземе сите потребни мерки“ за да спречи идни напади врз нејзината територија. На прес-конференција тој го окарактеризира ударот како чин на „државен тероризам“ и обвини дека премиерот Нетанјаху ја турка регионот кон опасна спирала на ескалација и нарушување на суверенитетите на соседите. Паралелно, Ал Тани подцрта дека Катар не се откажува од посредништвото: „Медијацијата е дел од нашиот идентитет и ќе продолжи со цел регионална стабилност.“
Во арапскиот свет уследи координирана осуда на нападот, додека од водечки западни престолнини пристигнаа повици за воздржаност и строго придржување до меѓународното право. Набљудувачите предупредуваат дека безбедносниот инцидент ја комплицира веќе кревката дипломатска архитектура околу размените на заробеници, хуманитарните коридори и преговорите за траен прекин на огнот, во кои клучна улога имаа Катар, Египет и САД.
Денешната седница на Советот за безбедност се очекува да биде напната. Поделбите меѓу постојаните членки околу прашањето Израел–Палестина традиционално ја отежнуваат усогласената реакција, но влијателни делегации, според дипломатски извори во Њујорк, ќе туркаат за јасна осуда на нападите врз цивили, повик за почитување на суверенитетот на државите и итна деескалација. Во фокус е и прашањето дали и како инцидентот во Доха ќе влијае врз улогата на Катар како посредник — од клучно значење за секоја следна рунда разговори меѓу Израел и Хамас.
За Унијата и пошироката меѓународна заедница, новиот пресврт носи ризик од верижна реакција: затегнати дипломатски канали, послаби изгледи за прекин на огнот и дополнителен притисок врз хуманитарните операции. Доколку од Њујорк не произлезе јасен патоказ за смирување, предупредуваат аналитичари, регионот влегува во период на поопасна непредвидливост — со непосредни последици врз преговорите, енергетските рути и безбедносната динамика на Блискиот Исток.
