Орбан му се заканува на Брисел со „крвав нос“

Унгарскиот премиер Виктор Орбан повторно ја заостри реториката кон Брисел во пресрет на изборите во Унгарија, сугерирајќи дека ЕУ ќе добие „крвав нос“ доколку продолжи со, како што тврди, наметнување политики спротивни на унгарските национални интереси. Пораката доаѓа во период кога односите Будимпешта–Брисел се долгорочно оптоварени со спорните прашања околу владеењето на правото, замрзнатите европски средства за Унгарија, миграцијата и поддршката за Украина.

Орбан во кампањата инсистира дека „суверенизмот“ е антидот на „бриселската централизација“, градејќи изборна рамка во која ЕУ е противтежа на волјата на унгарските гласачи. Таквата стратегија не е нова: со години тој капитализира на конфликтот со институциите на ЕУ—од правосудните реформи што критичарите ги нарекуваат ерозија на независноста, до медиумската регулатива и контролата на невладиниот сектор. Суштината на пораката е неизменета: Брисел не смее да го диктира темпото на унгарската политика.

Во практична смисла, залогот е висок. Будимпешта сака деблокада на дел од условените европски фондови, а притоа ја користи и својата тежина во Советот на ЕУ—особено кај досиeтата за санкциите кон Русија, воената и финансиската помош за Украина и миграционите компромиси—за да извлече отстапки. Затоа и реториката за „крвав нос“ има двојна функција: домашно мобилизира гласачи, а надворешно сигнализира дека Унгарија е подготвена да ја блокира агендата на ЕУ ако не се земат предвид нејзините услови.

Политичката математика зад оваа тактика е јасна. Во услови на инфлациски притисоци, забавен раст и трајна поларизација, Орбан ја претставува ЕУ како виновник за ограничените буџетски маневарски простори и за, како што тврди, „наметнатите идеолошки стандарди“. Опозицијата, пак, предупредува дека конфронтацијата ја изолира земјата и ја чини милијарди евра, додека ја продлабочува зависноста од нестабилни партнерства надвор од ЕУ.

Како и многупати досега, исходот ќе зависи од тоа дали избирачите ја гледаат ЕУ како проблем или како дел од решението. Ако кампањата се сведе на референдум за „суверенизмот“ наспроти „Брисел“, Орбан ќе продолжи да го експлоатира конфликтот. Ако, пак, фокусот се префрли на реалната цена од блокадите, на застојот на фондовите и на економските перформанси, тогаш антибриселската реторика може да има помала моќ од порано.