Директорот на ЈП „Комунална хигиена“ – Скопје, Сабахудин (во дел од документите Сабахадин) Рустеми, поднесе неотповиклива оставка во Кривичниот суд за време на распитот, додека веќе се води постапка против него. Неговиот адвокат Асмир Алиспахиќ изјави дека оставката е депонирана на записник пред судија на претходна постапка и ја опиша како „морален чин“ и гаранција дека Рустеми нема да влијае врз истрагата. plusinfo.mk+1
Оставката доаѓа во момент кога судот му одреди 30 дена притвор на поранешниот в.д. директор на „Комунална хигиена“ и на управителот за отпад во претпријатието, Аки Саити. Обвинителството ги товари дека со своето постапување го загрозиле животната средина и природата со отпад, кривично дело од член 230 став 1 од Кривичниот законик, кое според одбраната е ретко и дополнително проширено со измени во 2023 година.
Што точно значи тоа обвинение? Обвинителите тврдат дека раководството на „Комунална хигиена“ постапувало спротивно на Законот за управување со отпад и на сопствената основна дејност – редовно собирање и транспортирање на сметот на територијата на град Скопје. Градот со недели беше преплавен со купишта ѓубре, а јавија и појави на стаорци, поради што МВР и обвинителството отворија предистражна постапка за можен ризик по јавното здравје и животната средина, а потоа преминаа на формална истрага.
Одбраната се обидува да ја сврти нарацијата: адвокатот Алиспахиќ вели дека Рустеми уште од преземањето на функцијата во февруари 2025 година барал повеќе механизација, ресурси и нови вработувања од Управниот и Надзорниот одбор на претпријатието, но дека тие барања не биле одобрени. Дополнително, тврди дека оперативните програми и правилниците со кои работело претпријатието биле донесени уште крајот на 2024 година – пред тој да стане директор – односно дека системот му бил предаден веќе нефункционален.
Ова е важен момент: правно, Рустеми не вели „виновен сум“, туку „сум оставен без алатки“. Политички, тоа е порака дека не е само индивидуална вина туку системски колапс. И тука влегува втората димензија – политичката одговорност. Рустеми беше назначен на функцијата од градоначалничката Данела Арсовска на почетокот на годинава, како дел од чувствителната коалициска математика со кадри блиски до ДУИ во јавните претпријатија на Град Скопје.
Ако се погледне наназад, „Комунална хигиена“ стана нестабилна институција уште пред хаосот со ѓубрето. Во Скопје, директорите на ова претпријатие се менуваат набрзо еден по друг – медиумите потсетуваат дека градската администрација во мандатот на Арсовска сменила директор неколку пати за помалку од две години, што отвора прашање дали проблемот е во „лош директор“ или во начинот на кој се управува со јавно претпријатие што треба секојдневно да го чисти главниот град.
Одлуката за оставка, и тоа од притвор, има и процесна тежина. Со тоа што се повлекува од функцијата, поранешниот директор се обидува да го неутрализира клучниот аргумент на обвинителството – опасност од влијание врз сведоци и врз истрагата. Токму „ризик од влијание“ и „можност за повторување на делото“ се меѓу причините поради кои судијата на претходна постапка им одреди 30-дневен притвор на Рустеми и Саити.
