Skip to content
Американскиот специјален пратеник Стив Виткоф во средата во Кремљ му ја предаде на Владимир Путин, според полскиот портал Onet, најсериозната понуда досега од администрацијата на Доналд Трамп:
- Примирје, а не конечен мир – веднаш запирање на борбите со можност статусот кво да се одложи за 49 или 99 години.
- Фактичко признание на руските територијални освојувања – прашањето за Крим, Донецк, Луганск, Запорожје и Херсон се „замрзнува“ без формално меѓународно признавање.
- Укинување на поголемиот дел од западните санкции и перспектива за враќање на енергетската соработка: повторен увоз на руска нафта и гас во САД и ЕУ.
Во пакетот нема гаранции дека НАТО ќе престане да се шири, ниту Вашингтон ќе ја замрзне воената помош за Киев – два услови што Москва одамна ги бара.
„Договор можеби е поблиску отколку што изгледа“
Изјавите од европските лидери сугерираат дека теренот се подготвува. Полскиот премиер Доналд Туск оцени дека „постојат многу знаци за замрзнат конфликт“. Чехот Петар Павел за BBC отиде чекор подалеку: „Ако цената за опстанок на Украина е руска окупација на дел од нејзината територија, тоа е прифатливо.“
Самиот Трамп, кој му даде на Путин рок до 8 август за прекин на војната, се закани со секундарни санкции – мерка што би го отсекла рускиот енергетски извоз и, како што велат американски дипломати, би креирала „буџетска катастрофа“ за Кремљ.
Зошто напнатоста расте ако договорот е на маса?
Иронично, растечките нуклеарни закани и острите тонови од двете страни сигнализираат дека преговорите навистина се во завршница: секоја страна се обидува да го подигне влогот пред конечниот потег. Според Onet, шансите Москва да ја прифати понудата биле поголеми пред неколку дена; руската реторика сега повторно се заострува.
Вашингтон верува дека Кремљ реално се плаши од нови санкции; Москва, пак, смета дека Трамп блефира. На маса наводно се појавила и руска „контра-понуда“: продолжување на војната, но без ракетирање украински градови, доколку САД се откажат од дополнителни казнени мерки.
Што ако договорот „падне“?
1. Трамп би го претставил примирјето како спас од нуклеарен конфликт и политичка победа во изборната година.
2. Путин би можел да го продава прекинот на огнот како рационален потег што ги зачувал „ослободените територии“ и ја избегнал економската колапс.
3. ЕУ би добила можност за враќање на поевтини енергенси, но по цена на замрзнат статус на окупираните региони.
Дали ќе дојде до спогодба следната недела – кога, според помошникот Јуриј Ушаков, би можел да се одржи самитот Трамп–Путин – ќе зависи од тоа колку двете страни ја сфаќаат сериозно заканата со нови санкции и колку Киев ќе прифати „мир без територии“. До тогаш, нервозната дипломатска размена само ја потврдува старата формула: кога реториката е најгласна, договорот или е на чекор – или е во слободен пад.
