Неколку месеци откако Русија ја започна својата целосна инвазија на Украина во 2022 година, сателитски снимки забележаа необична активност во ограничен воен истражувачки објект сместен меѓу шумите од бреза североисточно од Москва, пишува Вашингтон пост.
Руската локација, наречена Сергиев Посад-6, беше тивка со децении, но имаше озлогласено минато од Студената војна: Некогаш беше главен истражувачки центар за биолошко оружје, со историја на експерименти со вирусите како што се сипаници, ебола. и хеморагична треска.
Сателитските снимки во текот на измиматите две години – собрани од комерцијалните фирми за сликање Maxar и Planet Labs – покажуваат градежни возила кои ја реновираат старата лабораторија од советската ера и изградба на 10 нови згради, на површина од повеќе од 23.000 квадратни метри, при што неколку од нив носат ознаки на биолошки лаборатории дизајнирани да се справуваат со екстремно опасни патогени.
Нема знаци дека вакво оружје е користено во конфликтот во Украина, но изградбата на нови лаборатории во Сергиев Посад-6 внимателно ја следат американските разузнавачки агенции и експерти за биооружје поради загриженоста за намерите на Москва додека конфликтот влегува во третата година.
Сликите укажуваат на биолошки капацитети со ииндикативна содржина: десетици единици за вентилација на воздухот на покривите, распоред конзистентен со поделени лаборатории, подземна инфраструктура, зголемени безбедносни карактеристики и нешто што изгледа како електрана.
Во последниве недели, руските власти јавно потврдија дека научниците ќе ги користат лабораториите за проучување на смртоносните микроби како што се вирусите на ебола, во обид да ја зајакнат одбраната на земјата од биотероризмот, како и од идните пандемии. Според упатствата на Центрите за контрола на болести, американското истражување за ебола е ограничено на лаборатории оценети како „ниво на биолошко безбедност 4“ (BSL-4), опремени да се справуваат со најсмртоносните и неизлечиви видови вируси и бактерии.
Руското Министерство за одбрана не одговори на барањето за коментар.
Сателитските снимки направени во април и мај 2023 година откриваат изградба на подземен тунел широк 36 метри што ги поврзува лабораториите и електраната – доволно простор за возилата и персоналот да патуваат во безбеден и еколошки контролиран простор, како и цевки за пренесување пареа која може да се користи за загревање како и за комори кои ја стерилизираат контаминираната лабораториска опрема.
Сликите направени пред изградбата на покривот, исто така, откриваат комплексен дизајн со групи одделени простории за кои експертите велат дека најверојатно биле лабораториски предкомори за деконтаминација. Еден експерт рече дека распоредот бил „конзистентен со дизајнот на лабораторијата“ и најверојатно означува лаборатории за „максимално ограничен пристап“.
Американски официјални лица и експерти за контрола на оружјето, забележувајќи ја тајноста околу воениот објект, велат дека се загрижени за тоа како Русија има намера да ги користи новите лаборатории. „Овде ја вооружаа сипаницата“, рече Дуитсман. „Новите технологии би можеле да ги надополнат можностите на обновената програма“.
Претставниците на разузнавањето и експертите за биоодбрана велат дека е невозможно од сателитски фотографии да се каже дали Русија планира да спроведе офанзивно истражување за биооружје. Лабораторија опремена да го проучува смртоносниот вирус ебола за развој на вакцини може да изгледа надворешно идентична со оние што спроведуваат истражување истиот сој на вирус да биде и биолошко оружје.
Вебер рече дека е вознемирен од одлуката на Москва да ги применува новите истражувачки капацитети во руската војска на многу тајна локација позната по нејзината мината улога во истражувањето на биооружјата.
„Надградбите се во согласност со историската улога на овој безбеден, строго доверлив воен биолошки објект во развојот на вирусно биолошко оружје“, рече Вебер, висок соработник во Советот за стратешки ризици, тинк-тенк во Вашингтон.
Новиот кампус има неколку белези на руска локација со висока безбедност, кои се во согласност со мерките на претпазливост преземени во објектот BSL-4, изјавија пет експерти за The Post. Според експертите, контролните пунктови, дизајнот на патиштата, расчистувањето на дрвјата и вгнездената ограда обезбедуваат контролирано движење и овозможуваат следење и надзор. „Тоа се нарекува слој на одбрана од „кромид“, рече Вилијам Гудхинд, аналитичар за воени слики во Contested Ground. „Колку повеќе слоеви има, толку е помала веројатноста да ја пробиете безбедноста“.