Европската земја има решенија за итни проблеми – сообраќајни метежи и загадување предизвикано од автомобили.
Шпанија ги воведува првите радари кои го детектираат бројот на патници во возилото и ги казнуваат оние кои возат сами. Генералниот директорат за транспорт (DGT) потврди дека овие „радари за присуство“ наскоро ќе почнат да издаваат казни за автомобили со само еден патник.
Првите камери ќе бидат инсталирани на автопатот А-2, главниот пат помеѓу Мадрид и Алкала де Хенарес, кога ќе се отвори новата Bus-VAO (лента за повеќе патници) на почетокот на 2026 година. Од тој момент, секој што ќе биде фатен како вози сам во обележаната лента ќе биде автоматски казнет.
Охрабрете ги Шпанците да го делат превозот
Најновиот потег на DGT е дел од поширока стратегија за справување со еден од најголемите сообраќајни проблеми во земјата, премногу возила со еден возач. Според официјалните податоци, во најголемите градови за време на шпицот, дури 85 проценти од автомобилите имаат само едно лице.
Директорот за сообраќај, Пере Наваро, зборува за тоа со месеци. „Доколку имавме по две лица во секој автомобил, ќе имавме половина од бројот на возила, половина од потрошувачката на гориво и половина од емисиите. Нашата инфраструктура не беше дизајнирана за 50 милиони луѓе, нејзините граници стануваат очигледни“, рече тој.
Пораката е јасна: патиштата во Шпанија се преоптоварени, а споделувањето на возењето повеќе не е прашање на избор.
Таа филозофија сега се спроведува во пракса. Новата лента за повеќе патници на А-2 ќе биде целосно автоматски следена со комбинација од читачи на регистарски таблички и камери за откривање на бројот на патници. За разлика од старите ленти VAO, нема да има повеќе службеници за рачна проверка, сега технологијата презема.

Како ќе функционира системот
За разлика од класичните наменски ленти, новата лента VAO на А-2 ќе биде динамична. Левата лента ќе стане лента за возила со повеќе патници во шпицот, а ќе се врати во нормален режим вон шпицот. Ќе биде резервирана за возила со најмалку две лица, јавен превоз, мотоцикли и служби за итни случаи.
Интересно е што дури и возилата без емисии (со сина еколошка ознака) нема да имаат протекција бидејќи и тие ќе мора да имаат и најмалку двајца патници за да ја користат лентата VAO.
DGT наведува дека лентата ќе биде јасно обележана со LED маркери, нови сообраќајни знаци и динамични панели, со инвестиција од 3,9 милиони евра. Според првите визуелни снимки, таа дури би можела да биде обоена во црвена боја за да биде веднаш препознатлива.
Иако официјалната технологија сè уште не е претставена, се очекува системот да користи термални камери, слични на оние што веќе работат на францускиот автопат А-83 помеѓу Нант и Бордо. Овие камери мерат траги од топлина во возилото за да го утврдат бројот на патници.
Што следно ги чека шпанските возачи
DGT јасно вели дека ова е само почеток. Доколку пилот-проектот за пристап кон Мадрид се покаже како успешен, радарите за контрола на зафатеност би можеле да се прошират на други важни патишта низ Шпанија.
Агенцијата ги опишува како „флексибилно и ефтино решение“ кое лесно се прилагодува на различни типови патишта.
Во исто време, владата подготвува нов Кралски декрет што ќе им овозможи на локалните самоуправи да го ограничат влезот во Зоните со ниски емисии (ZBE) не само врз основа на еколошката ознака на возилото, туку и на бројот на патници во него.

