Skip to content
Собранието на Србија на 7 ноември усвои специјален закон („лекс специјалис“) за забрзување на луксузниот комплекс што го турка компанија поврзана со Џеред Кушнер на просторот на поранешната зграда на Генералштабот во центарот на Белград — објект оштетен во НАТО-бомбардирањето во 1999 година. Законот мина по забрзана постапка со околу 130 гласа „за“ и 40 „против“, и покрај протести и жестока критика од опозицијата и стручната јавност.
Проектот проценет на околу 500 милиони долари предвидува хотел, станови, канцеларии и продажни простори на архи-симболично место за српската јавност; дел од медиумите бележат и можност за Трамп-брендирање. Властите ја оправдуваат одлуката со економски бенефити и „модернизација на градот“, но и со обврска инвеститорот да финансира меморијален сегмент за жртвите на бомбардирањето во рамките на комплексот.
Контекстот останува остро политички и културно чувствителен: уште во 2024 година државата го симна заштитниот статус на локацијата и додели 99-годишен закуп, потег што запали протести и отвори правни дилеми околу заобиколување на редовните процедури. Професионални здруженија и НВО-секторот предупредуваат на „легализирана корупција“, а опозицијата најавува уставни иницијативи.
На улица, илјадници граѓани изминативе месеци протестираа барајќи враќање на статусот на културно наследство на делата на архитектот Никола Добровиќ и стопирање на проектот; меѓу аргументите доминира ставот дека местото треба да остане меморијален простор наместо елитен недвижнински развој.
И додека претседателот Александар Вучиќ јавно го поддржува проектот и најавува „монументален хотел“, опонентите го читаат „лекс специјалис“ како преседан што ја еродира правната извесност и урбанистичкиот интегритет на Белград. Скепсата е засилена и од претходни истраги за наводни фалсификати во документацијата поврзана со локацијата. Следните недели ќе покажат дали правните предизвици и јавниот отпор ќе го забават темпото кое го наметнува новиот закон.
