Среброто над 40$, златото кон рекордната зона: зошто цените експлодираат?

Среброто денес се искачи над 40 долари за унца – највисоко ниво од септември 2011 – додека златото повторно се доближи до рекордната зона, движeјќи се околу 3.476 долари за унца во претпладневната европска трговија. Ралијата се потпира на зголемени очекувања за намалување на каматите на ФЕД овој месец, послаб долар и правна неизвесност околу американските царини, што ја засили побарувачката за „засолниште“ во благородните метали.

Што точно се случи со цените

Ројтерс јави дека спот-златото денес е до четиримесечен врв, а спот-среброто скокна над 40,6 долари за унца – првпат по повеќе од една деценија. Движењата се засилија во потенко празнично тргување во САД и по „гълбовски“ коментари на членови на ФЕД, што ги одржа пазарните клади за септемвриско намалување од 25 базисни поени. Истата анализа нотира и дека пресудата на американски апелациски суд, со која најголемиот дел од тарифите на администрацијата се прогласени за незаконски, дополнително го притисна доларот – позитив за златото.

Ако погледнеме пошироко, златото веќе го собори историскиот рекорд на 31 март (над 3.128 $/унца), подгреано од страв од трговски војни и силни приливи во златни ЕТФ-и. Тоа беше кулминација на серија годинешни „свежи“ рекорди, по што следуваше консолидација – денешниот скок повторно ја враќа цената во близина на тие историски нивоа.

Зошто токму сега? Три потпорни столба

1) Политика на камати и доларот. Кога пазарот верува дека ФЕД ќе „пушти“ пониски камати, неносечките актива како златото стануваат поатрактивни, а слабеењето на доларот ја зголемува куповната моќ на останати валути – двоен поттик за цените на благородните метали. Денесните котации се textbook пример на тој механизам.

2) Структурна побарувачка од централни банки. Светскиот совет за злато бележи дека централните банки продолжија да купуваат и во 2025: 244 тони во Q1 (со Полска како најголем купувач) и уште 166 тони во Q2, што го направи првото полугодие исклучително силно и по вредност и по тони. Анкетата на Советот покажува и тренд: 73% од централнобанкарските респонденти очекуваат намалување на уделот на доларот во резервите во следните пет години – имплицитно повеќе простор за злато.

3) Среброто – индустриски мотор. Освен инвестиционата побарувачка, среброто ја ужива и индустриската „опашка“: според Silver Institute, индустриската побарувачка во 2024 достигна рекордни 680,5 милиони унци, а пазарот влезе во четврти по ред структурен дефицит од ~149 милиони унци. Иако 2025 носи технолошко „штедење“ на сребро по соларна ќелија (thrifting), базата останува широка: електроника, ЕВ-компоненти, медицински уреди и – особено – фотоволтаици, каде апсолутната инсталирана моќ расте. Денешниот пробив над 40 $/унца е токму спој на тесно снабдување и очекувања за пониски камати.