Цената на среброто влезе во историјата. Овој благороден метал ја проби психолошката граница од 60 долари за унца и достигна околу 60,82 долари на њујоршката берза, со дневен скок од околу 4 отсто. Фјучерсите на сребро се искачија до 61 долар, по допирање на дневен максимум од 61,06 долари.
Станува збор за рекорден историски максимум – среброто го надмина и легендарното ниво од 49,95 долари од 1980 година и зад себе остави година во која се покажа поагресивно и од златото. Спот-цената на среброто досега во 2025 година пораснала за речиси 109 проценти, додека златото „скромно“ застанува на околу 60 проценти раст. Платината, поттикната од побарувачката во автомобилската индустрија и електричните возила, бележи раст од 86 проценти.
Зад рекордот стои комбинација од неколку силни фактори. Најпрво, глобалната понуда на сребро се стеснува. Лондон, како најголем светски центар за тргување со сребро, годинава практично останал „празен“ – инвестицискиот директор Ананат Џатија за „Блумберг“ изјавил дека во октомври „немало никаква ликвидност“, оценувајќи дека тоа што се случува со овој метал е „без преседан“.
Во исто време, финансиските пазари гледаат кон Федералните резерви. Трговците проценуваат дека постои околу 87 отсто веројатност ФЕД да ја намали клучната каматна стапка за 0,25 процентни поени, во опсег од 3,5 до 3,75 проценти. Пониски камати и послаб долар традиционално ги туркаат нагоре цените на благородните метали, а токму тоа сценарио се црта и сега. Индексот на американскиот долар годинава паднал за 8,5 проценти, вклучително и половина процент само во последниот месец.
Дополнителен сигнал до инвеститорите дојде од Американскиот геолошки завод, кој во ноември го стави среброто на листата на критични минерали – материјали што се сметаат за клучни за економијата и се изложени на ризици поради нарушени синџири на снабдување. Ова значи дека среброто официјално се третира не само како инвестициски метал, туку и како стратешки ресурс, чиј увоз може да биде погоден од царини и геополитички тензии во услови на намалени глобални резерви.
Во такво опкружување, не изненадува што капиталот бега кон металите. Среброто профитира и од двојната улога – како индустриски метал за електроника, соларни панели и батерии, но и како „помлад брат“ на златото, кој традиционално реагира побурно и нагоре и надолу при големи промени на пазарите.
Сепак, експертите предупредуваат: рекордната цена не значи и рекордна сигурност. Големите банки на Волстрит, меѓу кои и „Голдман Сакс“, веќе оценуваат дека среброто ќе остане изложено на „поголема волатилност и ризик од пад“ во споредба со златото.
Златото, за разлика од среброто, е поткрепено со постојана побарувачка од централните банки и резервите на државите. Неговата реткост и статутот на „краен засолништен ресурс“ го прават посигурно долгорочно прибежиште во време на економска и политичка неизвесност. Оваа година и златото постави свои рекорди, надминувајќи 3.000 долари во март и 4.000 долари во октомври, пред да дојде до корекција и пад на фјучерсите за повеќе од 5 проценти по достигнувањето на врвот.
За малите инвеститори, дилемата е стара, но денес поостра од кога било: дали да се трча по „возот“ на среброто или да се остане во „поскромното“, но постабилно злато. Аналитичарите советуваат внимателност – историските скокови честопати се покажале како предвесник на корекции, особено кај актива што се однесува бурно на секоја промена на каматите и курсот на доларот.
Иако среброто денес изгледа како ѕвезда на берзите, таа сјајна блеска не ја брише основната разлика: златото останува симбол на стабилност и долгорочна заштита, додека среброто е повеќе огледало на краткорочните стравови, надежи и шпекулации на пазарите. Прашањето не е дали рекордот ќе биде надминат, туку колку инвеститорите се подготвени да живеат со ризикот што доаѓа во пакет со таа цена.