Skip to content
Три четвртини од земјите членки на Обединетите нации веќе ја признале или најавиле наскоро признавање на палестинската државност. Австралија стана најновата што соопшти дека во септември, на Генералното собрание на ОН, ќе гласа за признавање. Во истиот временски прозорец Франција и Канада најавија намера да го сторат истото, додека Обединетото Кралство врзува можен потег со „суштински чекори“ од израелска страна, вклучително и прекин на огнот во Газа. Нов Зеланд порача дека прашањето е „кога, а не дали“.
Според проценки, најмалку 145 од 193 членки — меѓу нив и Франција, Канада и Британија — се во таборот што признава или се подготвува да признае палестинска држава. Поттикот доаѓа во сенка на војната Израел–Хамас што трае од 7 октомври 2023 и ја врати на маса старата идеја: политичко решение со две држави како излез од спиралата на насилство.
Од Алжир до Њујорк: кратка патека на признавањата
Палестинската државност првпат беше прогласена на 15 ноември 1988 година од Јасер Арафат, за време на првата интифада. Веднаш потоа следуваа признанија од Алжир, голем дел од арапскиот свет, Индија, Турција и мнозинството африкански земји, како и неколку држави од Централна и Источна Европа. Нова бранува активност донесоа 2010–2011, кога повеќе јужноамерикански земји (Аргентина, Бразил, Чиле) се приклучија по застојот во мировниот процес.
Во 2011 Палестинците не успеаја да добијат полноправно членство во ОН, но станаа полноправна членка на УНЕСКО. Во ноември 2012 Генералното собрание во Њујорк им го унапреди статусот во „држава–набљудувач“, а неколку години подоцна тие беа прифатени и како држава–страна во Меѓународниот кривичен суд.
Нова европска и карипска динамика
Во 2024–2025 се јави свежа дипломатска инерција: четири карипски земји (Јамајка, Тринидад и Тобаго, Барбадос и Бахамите) и Ерменија го направија чекорот, а во Европа тоа го сторија Норвешка, Шпанија, Ирска и Словенија — први вакви потези во ЕУ по Шведска во 2014. Дел држави од поранешниот источен блок, како Полска, Бугарија и Романија, признаа уште во 1988; други, како Унгарија и Чешка, и натаму не признаваат.
Септември се профилира како клучен термин: покрај Австралија, Франција и Канада даваат сигнали за потврда, додека Британија задржува условен пристап. Малта, Финска и Португалија го задржуваат прашањето отворено. Исходот нема веднаш да го реши конфликтот, но би ја пренасочил дипломатската рамка — од бескрајни преговори без рок, кон формална потврда на двата субјекта со кои потоа се разговара за граници, безбедносни гаранции и статус на Ерусалим.
