Минатава недела беа забележани спектакуларни украински напади на полуостровот Крим, погодувајќи руски воени бродови, подморница, ракетни системи.
Проценките за направената штета изнесуваат милијарди фунти и го поставија прашањето: дали Украина се подготвува повторно да го преземе Крим, кој Русија го анектираше во 2014 година?
„Стратегијата има две главни цели“, вели Олександр Мусијенко, од Кијивскиот Центар за воени и правни студии. „Да се воспостави доминација во северозападното Црно Море и да се ослабат руските логистички можности за нивните одбранбени линии на југ, во близина на Токмак и Мелитопол“.
Со други зборови, операциите на Крим одат рака под рака со контраофанзивата на Украина на југ.
„Тие зависат еден од друг“, вели Мусијенко.
Во својата анализа, Би – Би – Си ги пренесува неодамнешните успеси на Украина на Крим .
Минатата среда, крстаречки ракети со долг дострел, испорачани од Обединетото Кралство и Франција, и нанесоа тежок удар на многу фалената руска Црноморска флота во нејзиното родно пристаниште Севастопол.
Сателитските снимки од местото на настанот во објектот за поправка на сувиот док во Севморзавод покажаа два поцрнети пловила.
Во петокот, британското Министерство за одбрана соопшти дека голем амфибиски десантен брод, Минск, „речиси сигурно е функционално уништен“.
До него, една од руските дизел-електрични подморници од класата Кило, Ростов-на-Дон – користена за лансирање крстосувачки ракети Калибр стотици милји во Украина – „веројатно претрпе катастрофална штета“.
Можеби подеднакво важно, сувите докови – од витално значење за одржување на целата флота на Црното Море – најверојатно ќе бидат надвор од употреба „многу месеци“, рече Министерството.
Во саботата, Украина понуди нови примамливи детали.
Се наведува дека специјалните сили одиграле клучна улога, користејќи гумени чамци и неодредени „подводни средства за испорака“ за да се истоварат на брегот, пред да користат „специјални технички средства“ за да помогнат во идентификувањето и таргетирањето на бродовите.
Но, со едвај изгаснатиот пожар во Севастопол, дополнително се случија подраматични ноќни експлозии бидејќи Украина го разнесе еден од најмодерните руски системи за воздушна одбрана, С-400, на околу 64 километри северно кај Евпаторија.
Ова беше уште една софистицирана операција која користеше комбинација од беспилотни летала и ракети Нептун од украинско производство за да се збуни и уништи клучната компонента на руската противвоздушна одбрана на полуостровот Крим.
Значајна споредна забелешка: руските обиди да ја искористи токму оваа техника над Кијив генерално не успеаја, најмногу благодарение на присуството на американските ракети пресретнувачи Патриот.
Во четвртокот беше вторпат за помалку од еден месец Украина да го исфрли ракетен систем земја-воздух С-400 на полуостровот.
На 23 август, кај Оленивка, на западниот врв на полуостровот Тарханкут, Украина успеа да уништи уште еден лансер и блиската радарска станица.
Се сметаше дека Русија има не повеќе од шест лансери С-400 на Крим. Сега изгуби два.
Но, ова се само дел од неодамнешните операции на Украина.
Во други акции, Украинците ги исфрлија руските радарски позиции на платформи за гас во море и, според Кијив, користеа експериментални поморски беспилотни летала за напад на носач на ракети ховеркрафт на влезот во пристаништето во Севастопол.
Со своите воздушни бази, концентрации на војници, полигони за обука и Црноморската флота, Крим е клучна цел од целосната инвазија на Русија минатата година.
„На Крим, тие сè уште имаат многу залихи, со артилериски гранати и други видови оружје“, вели Мусијенко. „И ова е главната логистичка линија за снабдување за нив.
Со текот на месеците, операциите на Кијив пораснаа во софистицираност, од напад со беспилотно летало во август 2022 година, кој уништи околу девет руски авиони во воздухопловната база Саки, до комбинираните напади со беспилотни летала и ракети денес.
Со понапредно оружје кое треба да пристигне од западните сојузници, Мусијенко очекува Украина да започне уште пософистицирани операции.
„Кога ќе добиеме ATACMS (тактички балистички ракети) од САД, мислам дека ќе се обидеме да користиме – во еден напад – балистички ракети, крстаречки ракети и беспилотни летала“, вели тој и додава „И тоа ќе биде сериозен проблем за рускиот систем за воздушна одбрана“, „Ќе се обидеме да ги заслепиме.“
Секој успешен напад, вели тој, го олеснува следниот.
„Го расчистуваме патот и станува поедноставно.“
Последните извештаи од Вашингтон сугерираат дека администрацијата на Бајден е блиску до одобрување на ракетниот систем со долг дострел ATACMS по неколкумесечно украинско лобирање.
Дали нешто од ова значи дека Кијив е се поблиску до својата цел за ослободување на Крим?
„Се приближува, но има уште многу да се направи“, вели пензионираниот капетан на украинската морнарица Андриј Риженко. „Треба да го ослободиме брегот на Азовското Море и да го пресечеме копнениот коридор“, вели тој, мислејќи на бавната, мелење офанзива на Украина на југ.
А потоа е мостот Керч.
Украина речиси една година удира во спасувачката линија на Москва до Крим, но руската тешка опрема сè уште се движи по нејзината витална железница.
И покрај тоа што сега е многу подобро бранет, сепак е прилично изложен на напади од Кијив.
„Кога ќе го затвориме мостот на Крим, тоа ќе биде логистички проблем за нив“, вели Риженко, со доза на потценување.
Отсекувањето на Крим би било катастрофално за Русија и би обезбедило добредојден поттик за тешката јужна офанзива на Украина.
Значи, дали сето ова е увертира за украинските напори за повторно заземање на полуостровот?
Набљудувачите во Кијив се обидуваат да не одат многу напред со прогнозите.
„Мислам дека ова може да биде подготовка за ослободување на Крим“, рече Мусијенко. „Но, разбирам дека ќе биде потребно време. „Она што се обидуваме да го направиме во моментов е да го исчистиме патот до Крим.“
Во саботата, секретарот за национална безбедност и совет за одбрана, Олексеј Данилов, рече дека Украина ги користи сите средства што и се на располагање за да ја принуди Русија да го напушти Крим.
„Изгледа дека ако Русите сами не го напуштат Крим“, рече тој во интервју за радио, „ќе мораме да ги „исчадиме“.
Подготви: Д. Мишев (ЦивилМедиа)
