Skip to content
Со добивање технологии за производство на беспилотни летала и ракети од Украина, Полска се стекнува со нови одбранбени и индустриски компетенции што одговараат на предизвиците на модерното војување.
Олександар ЛЕВЧЕНКО*
Полска преговара со Украина за размена на своите 14 борбени авиони МиГ-29 во замена за пристап до украински технологии за производство на беспилотни летала и ракети. Во исто време, Полска ќе има можност да „компензира“ за загубата на опрема со добивање посовремени авиони Ф-16 и ФА-50 од своите партнери.
Ова е елемент на стратегијата, во форма на истовремена помош за Украина и зајакнување на безбедноста на источното крило на НАТО, која со тоа се зајакнува и активира. Генерално, одлуката има пошироки придобивки за Европа. Преку оваа размена, Полска, како членка на НАТО, ги зајакнува сопствените одбранбени капацитети и во исто време помага во зајакнувањето на способноста на украинските одбранбени сили да ја одбијат руската агресија, што е исто така закана за Европа.
Со добивање технологии за производство на беспилотни летала и ракети од Украина, Варшава може да стекне нови одбранбени и индустриски компетенции што одговараат на предизвиците на модерното војување. Пристапот до нови технологии ќе ѝ помогне на Полска да развие сопствена одбранбена индустрија за производство на беспилотни летала и ракети, која има економски и стратешки потенцијал, а исто така ја намалува зависноста од надворешни добавувачи. Заменувањето на 14-те авиони МиГ-29 што се префрлаат на Украина со авиони Ф-16 и ФА-50 е логично. На овој начин, соочена со руската закана, Полска ја зголемува борбената способност на своите воздухопловни сили. Таа се стекнува со производство на современи технологии за беспилотни летала и ракети. Благодарение на договорот, Полска ќе може да добие пристап до технологиите на украинските беспилотни летала и ракетни системи, што ѝ дава нови одбранбени способности, особено во областа на одвраќање и одговор. Добивањето технологии за производство на современи украински беспилотни летала и ракетна технологија, кои се тестирани во модерна интензивна војна со високотехнолошки непријател, ја зголемува борбената способност на полските вооружени сили и одбранбените сили на Европа и источното крило на НАТО како целина. На овој начин се прават подготовки за заканата од војна.
Поддршката за Украина, која се бори против агресијата на земја што во исто време ја загрозува Европа, и модернизацијата на полската авијација со перспектива за набавка на најнови беспилотни летала и ракети значи дека источните граници на НАТО стануваат посигурни. Зголемувањето на борбената способност ги намалува ризиците за Полска и нејзините соседи и ја зголемува безбедноста во регионот како целина. Благодарение на пристапот до нови технологии, Полска може да развие сопствена одбранбена индустрија во форма на производство на беспилотни летала и ракети, што има економски и стратешки потенцијал, а исто така ја намалува зависноста од надворешни добавувачи. Пристапот до нови технологии им дава можност на полските компании да се модернизираат, да го развиваат производството на беспилотни летала и ракети и да отворат извозни перспективи. На овој начин, вклучените компании остваруваат економски придобивки. Спроведувањето на полско-украинската размена „авиони за технологија“ ќе стане успешен пример, преседан и поттик за другите европски земји. Членките на ЕУ кои ќе ја следат ќе добијат ажурирање на своите флоти за оружје и развој на модерни безбедносни врски низ цела Европа. Покрај тоа, ова ќе придонесе за изградба на поширока, поинтегрирана одбранбена област, со помал ризик од доминација од страна на поединечни држави. Размената меѓу Киев и Варшава е стратешко партнерство. Полска станува не само заден или транспортен коридор, туку и технолошки партнер и важен безбедносен играч во Европа, зајакнувајќи ја својата улога во Централна и Источна Европа, зголемувајќи ја својата важност и за НАТО и за ЕУ во безбедносните прашања.
Продлабочувањето на одбранбената и технолошката соработка меѓу Полска и Украина создава предуслови за заеднички развој и производство. Полска не само што купува или прима опрема, туку станува дел од пофлексибилен, модерен безбедносен екосистем во регионот.
Руско-кинески провокации над Пацификот
„Бизнис стандард“ објавува дека заедничкиот руско-кинески лет над Тихиот Океан е директен предизвик за САД. Тој сведочи за интеграцијата на нуклеарниот потенцијал на Москва и регионалното воено присуство на Пекинг во клучна област каде што сојузниците на Америка ја одржуваат рамнотежата на моќта. Летот на руските стратешки бомбардери Ту-95 (способни да носат крстосувачки ракети) придружени од кинеските H-6 и J-16 меѓу Јапонија и Тајван е вистински тест за одговорот на системот за одвраќање што Вашингтон го гради со децении. Ова не е само симболична демонстрација на сила, туку проба на сценарио кое истовремено може да ја оптовари одбраната на Јапонија и Јужна Кореја, да ги принуди САД да ги дисперзираат ресурсите и, како резултат на тоа, да го ограничи својот маневар во кризна ситуација. Овој формат на лет ја претвора заканата од теоретска во практична: Москва и Пекинг ја тестираат способноста на САД да ги заштитат сојузниците под притисок од повеќе вектори, поткопувајќи ја американската супериорност во Индо-пацифичкиот регион.
Воздушниот простор помеѓу јапонската и корејската зона за идентификација на воздушната одбрана брзо станува платформа каде што Русија и Кина разработуваат модели за координација што би можеле да ја променат воената динамика на целиот Индо-пацифички регион. Кремљ ги префрла своите Ту-95 во режим на практична интеграција со кинеските авиони, создавајќи интеракција во која стратешкиот ракетен носач добива пристап до претходно недостапни области без значителни ризици. Интеграцијата на рускиот А-50 како платформа за водење со долг дострел и кинескиот Ј-16 како компонента за удар создава интеракција на повеќе нивоа што го комплицира работењето на американските сензорски низи дизајнирани да ги следат руските или кинеските групи одделно.
За Соединетите Американски Држави, таквата промена значи дека секој лет добива статус на потенцијална комбинирана операција, каде што руските ракетни носачи можат да работат под закрила на кинеските коридори за воздушна одбрана и борбени авиони. Ова значително го намалува времето на предупредување за американските и јапонските командни центри и го принудува Вашингтон да вклучи сценарија за истовремен притисок во неколку насоки во своите пресметки. Русија и Кина ја тестираат не само границата на она што е дозволено, туку и способноста на Соединетите Американски Држави да издржат преоптоварување со темпо – ситуација во која еден демонстративен лет го менува балансот на целиот регионален безбедносен систем.
Заедничките летови меѓу Руската Федерација и Народна Република Кина создаваат ситуација за Соединетите Американски Држави во која станува многу потешко да се откријат вистинските намери. Оваа неизвесност ги принудува американските штабови да одржуваат зголемена борбена готовност дури и во навидум рутински ситуации. Ова постепено ги осиромашува ресурсите и го менува нормалниот ритам на регионалните сили за одвраќање. Координацијата меѓу руските радарски авиони и кинеските ловци значително го комплицира работењето на американските системи за рано предупредување. Американските командни центри мора да анализираат погусти и помобилни групи цели, што бара дополнително време и вклучување на пошироки аналитички капацитети. Таквото реструктуирање на циклусот на одговор ја зголемува ранливоста во случај на неочекувани закани. Повлекувањето на руските ракетни лансери во областите што претходно се сметаа за релативно стабилни создава нови тензии за сојузниците на Америка. Јапонија и Јужна Кореја сега мора паралелно да ги следат маневрите на двете сили, зголемувајќи ја нивната зависност од американската воздушна поддршка. Ова отвора дополнителни можности за Русија и Кина да влијаат врз политичките одлуки на американските партнери. Зајакнувањето на руско-кинеското воздухопловно партнерство поставува основа за сценарија што претходно изгледаа неверојатни. Во случај на ескалација, Пекинг добива поддршка од руските платформи за долг дострел, додека Москва ужива пристап до кинеските воздушни рути. За САД, ова создава перспектива за повеќевекторски притисок, што фундаментално ја менува структурата на одбранбените планови во регионот.
Во исто време, како одговор, два американски стратешки бомбардери Б-52 прелетаа над Јапонското Море, придружувани од јапонски ловци Ф-35 и Ф-15, што беше првиот видлив воен одговор на САД. Заедничката мисија дојде еден ден откако Кина и Русија спроведоа воздушни и поморски вежби во близина на Јапонија и Јужна Кореја. Потегот следеше по заедничкиот лет на кинеските и руските стратешки бомбардери над Источнокинеското Море, како и по одделните маневри на кинеските носачи на авиони што резултираа со полетување на јапонски авиони. Вашингтон го осуди однесувањето на Кина, велејќи дека тоа „не придонесува за регионалниот мир и стабилност“ и го нагласи „непоколебливиот“ сојуз на САД со Јапонија. Во меѓувреме, Јужна Кореја ги крена своите авиони откако кинеските и руските авиони влегоа во нејзината зона за идентификација.
*Олександар ЛЕВЧЕНКО e поранешен украински амбасадор во Хрватска и Босна и Херцеговина