ВО ЖИВО | Самит Трамп–Путин во Алјаска: високоризичен обид за прекин на огнот во Украина

(Видео во живо од самитот е вклучено на крајот од текстот. Следуваат минута-по-минута ажурирања во продолжение.)

Алјаска вечерва е географијата на нов обид да се промени текот на војната во Украина. Во строго обезбедениот периметар на воениот комплекс во Енкориџ, претседателот Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин започнаа средба која може да го одреди темпото на дипломатските потези во наредните недели. Форматот е класичен за вакви состаноци: краток тет-а-тет, па проширени разговори со делегациите и, ако има исчекор, заеднички настап пред медиумите.

Првата тема на масата е јасна — прекин на огнот. Од американска страна пораката е за итен стоп на огнените дејства како предуслов за отворање политички канал со Киев. Москва влегува со сопствен сет црвени линии и очекува во пакет да се разговара за размена на заробеници, хуманитарни коридори и механизми за верификација на секој евентуален договор на терен. Неофицијално, дел од разговорите може да допрат и до пошироки безбедносни гаранции и рамка за следни средби во триаголникот САД–Русија–Украина.

Киев од дистанца испраќа јасен став: „праведен мир“ што не задира во суверенитетот и територијалниот интегритет, без политички формули што би го цементирале статус-кво на фронтот. Во дипломатски превод тоа значи дека Алјаска може да биде мост — но само ако на крајот од него има конкретни чекори: размена на заробеници, декомпресија на фронтовите и временска рамка за суштински преговори со присуство на Украина.

Безбедносната слика во Енкориџ е заострена: периметри со повеќекратни контроли, ограничен пристап за јавноста и јасен протокол за движење на делегациите. Симболиката е недвосмислена — светот гледа, а секој гест се чита. Прашањата што ќе го дефинираат исходот се неколку: дали ќе има заедничко соопштение; каков јазик ќе се употреби околу „прекин на огнот“ (итен, постепен, регионален); и дали ќе биде најавен датум за трилатерална средба со Украина.

Ризиците се очигледни. И за двете страни ова е дипломатска прошетка по тенок мраз помеѓу домашни очекувања и реалната состојба на бојното поле. Ако вечерта заврши само со протоколарни фотографии, Алјаска ќе влезе во досието на пропуштени шанси. Ако, пак, добиеме барем минимална согласност за тивко намалување на огнот и размена на заробеници, тоа ќе биде првиот вистински сигнал дека каналите повторно функционираат.

Во следните часови се очекува заеднички настап или одвоени прес-конференции. Клучните индикатори ќе бидат редоследот на изјавите, должината на сесиите и — најважно — дали ќе има конкретен документ, па дури и во форма на „принципи“ што можат да се операционализираат. До тогаш, следете го преносот во живо; ние ќе ги внесуваме сите нови детали веднаш штом се случат.