Законот за дигитални услуги на ЕУ под лупа по смртта на познатиот стример: Откриени се пропусти во надзорот и спроведувањето

Според Законот за дигитални услуги, клучниот закон на ЕУ за модерирање на интернет содржини, платформите мора да имаат ефикасни системи за ограничување на штетната или нелегалната содржина

Смртта на францускиот стример Рафаел Гравен, на австралиската платформа за стриминг Kick, го стави под лупа, Законот за дигитални услуги (DSA) на Европската Унија.

Гравен, познат онлајн како Жан Порманов, почина во неделата за време на 298-часовен стриминг со уште двајца стримери на Kick, чии видеа претходно беа окарактеризирани како „злоставувачки“ и привлекоа внимание, што доведе до поднесување кривична пријава до француските власти во декември минатата година.

По трагедијата, повторно се постави прашањето дали властите можеа да ја спречат трагедијата доколку ги искористеа своите овластувања до максимум?

Според Законот за дигитални услуги, клучниот закон на ЕУ за модерирање на содржини на интернет, платформите мора да имаат ефикасни системи за ограничување на штетната или нелегалната содржина. Прекршувањето на правилата може да доведе до казни до 6 проценти од глобалниот промет, па дури и привремени забрани во случај на повторени прекршувања, пишува Euractiv.

Општи правила на сила од 2024 година

Општите правила на DSA, кои важат за Kick, стапија во сила во февруари 2024 година.

Сепак, досега ниту една платформа не е забранета. Смртта на Гравен и фактот дека властите веќе беа предупредени за нејзината содржина го поставува прашањето зошто европските институции не реагираа навреме.

Кои регулатори на ЕУ се одговорни?

Кога ќе се погледне зошто Kick имал толку малку надзор, може да се види дека ниту една институција не се сметала за доволно одговорна за да преземе сериозни мерки. Проблемот на кој укажува Euractiv е „двостепеното“ спроведување на Законот за дигитални услуги. Европската комисија го применува законот на најголемите технолошки платформи, таканаречените VLOP (многу големи онлајн платформи). Во моментов, 25 од нив имаат повеќе од 45 милиони месечни корисници.

Со само 3,5 милиони месечни корисници во ЕУ, Kick е далеку под тој праг и затоа спаѓа под децентрализираниот режим на спроведување на DSA. Надзорот врз помалите платформи како Kick е под надлежност на националните тела назначени како Координатори за дигитални услуги (DSC).

Бидејќи Kick нема седиште во ЕУ или деловно присуство во регионот, теоретски секој DSC може да одговори, но ниедна институција не интервенираше за да ја спречи злоупотребата на емитувањето од страна на Гравен.

Смртта на француски стример за време на емитување, по продолжена злоупотреба на интернет, предизвика истрага за причината и политички бес, но и прашањето зошто не се направи повеќе за да се спречи трагедијата. До минатата недела, Kick исто така немаше правно застапување во ЕУ, клучна обврска на DSA за олеснување на спроведувањето на законите против платформите надвор од ЕУ.

Германскиот DSC, Bundesnetzagentur, за Euractiv, потврди дека минатата година побарал од Kick да назначи претставник во ЕУ.

„Тоа барање може да го поднесе секој DSC. Компанијата потоа не назначи претставник во Германија“, изјави агенцијата.

Бундеснетзагентурата не продолжи понатаму со непочитувањето бидејќи барањето се базираше на „неоснован“ извештај од корисникот.

По смртта на Гравен, францускиот DSC Arcom реагираше остро, обвинувајќи го Kick за прекршување на DSA со тоа што не назначи претставник во ЕУ. Сепак, Arcom можеше да го постави ова прашање од мај минатата година, кога стана француски регулатор одговорен за DSA.

По трагедијата, беше откриено дека Kick назначил правен претставник во Малта, иако малтешките власти тврдат дека не биле информирани за ова.

Дупка во спроведувањето на законот

Очиглдно дека случајот на Гравен откри голема дупка во најважниот европски закон за интернет: ако платформа надвор од ЕУ не го регистрира својот претставник кај кој било DSC, таа може ефикасно да избегне спроведување на DSA, бидејќи националните регулатори остануваат неинформирани и обесхрабрени да вршат надзор.

Kick очигледно го прекрши DSA со тоа што не назначи претставник толку долго, изјави невладината организација HateAid со седиште во Берлин, која се бори против „дигиталното насилство“ и има статус на информатор според DSA. Организацијата, исто така, верува дека Кик ги крши сопствените правила со дистрибуција на содржина што поттикнува самоповредување.

„Овој случај покажува колку е тешко да се спроведат европските регулативи за онлајн платформите. Европските надзорни институции сега мора да бидат особено строги во барањето за усогласеност со DSA“, рече Џозефин Балон од HateAid.

По смртта на Гравен, Kick привремено го отстрани неговиот канал, но подоцна го отвори повторно, тврдејќи дека тоа го направил kakо би можеле европските власти да пристапат до содржината. Францускиот регулатор Арком соопшти дека побарал од Кик да го блокира пристапот до каналот за пошироката јавност, предупредувајќи дека ќе разгледа сите можни мерки ако тоа не го стори. Од друга страна, стриминг платформата не одговори на прашањата на медиумите.

Зачлени се на нашиот е-билтен