Украинскиот претседател Володимир Зеленски го претстави својот долгоочекуван „План за победа“ пред украинскиот парламент, откако минатата недела не успеа да добие дополнителна, опиплива поддршка за време на состаноците со европските сојузници.
Планот, кој се состои од пет точки и три дополнителни „тајни“ точки споделени само со одредени партнери, ќе биде мост кон идните мировни преговори со Русија, им рече Зеленски на пратениците во Киев, бидејќи има цел да ја зајакне позицијата на Украина доволно за да се стави крај на војната.
Во срцето на планот на Зеленски е желбата Украина да биде поканета во НАТО, што би било претходник за полноправно членство во НАТО, но нешто на што украинските сојузници не се најподготвени да го направат за земјата која сè уште е во војна со Русија.
Тој, исто така, наведува одредби за зајакнување на одбраната на Украина, како и план за развој на економијата на Украина.
„Ако почнеме да го спроведуваме овој План за победа сега, можеби ќе можеме да ја завршиме војната најдоцна до следната година“, рече Зеленски во излагањето пред пратениците, но и до поддржувачите на Украина во странство.
Но, многу од одредбите во планот веќе се објавени од Киев.
Украинскиот претседател првпат му го претстави победничкиот план на американскиот претседател Џо Бајден за време на септемвриската посета на Белата куќа. Администрацијата на Бајден вети зголемена дополнителна помош за Украина за време на таа посета и откри пакет помош од 375 милиони долари, но не ги исполни барањата на Киев за дозвола за удар подлабоко во Русија.
Бајден постојано вели дека САД и сојузниците „мора да ја поддржат Украина на нејзиниот пат кон членство и во ЕУ и во НАТО и да продолжат да прават реформи за да се спротивстават на корупцијата“, но поканата за приклучување во Алијансата сè уште не е упатена.
Пред неговата јавна објава оваа недела, Зеленски разговараше за планот со лидерите во Обединетото Кралство, Франција, Италија, Германија и шефот на НАТО – турнеја што заврши без ниту една земја јавно да го поддржи планот.
Коментирајќи го планот за победа на Украина во средата, портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, рече дека вистинскиот мировен план ќе бара Киев да се „отрезни“ и да ја сфати „залудноста на политиката што ја спроведуваат“.
План во пет точки
Првата точка од планот на Зеленски е повикот до Украина да стане членка на НАТО, како и на ЕУ – два сојузи во кои Киев долго време притиска да се приклучи.
Второ, неговиот план наведува предлози за зајакнување на одбраната на Украина, вклучително и подобрување на системите за воздушна одбрана и повторување на притисокот на сојузниците да ги намалат ограничувањата околу употребата на ракети со долг дострел за да погодат цели длабоко во Русија – нешто што САД постојано го одбива.
Предлозите доаѓаат во време кога Украина се соочува со неуспеси на источната линија на фронтот, при што Русија тврди дека постепено напредува во регионот на Доњецк и продолжува да ги напаѓа украинските градови со беспилотни летала и ракетни напади. Украина е фокусирана на подготовките за зимата, бидејќи се соочува со обновени руски напади врз нејзината енергетска инфраструктура.
Во средата, Зеленски повика и на „заеднички одбранбени операции со нашите соседи во Европа за соборување руски ракети и беспилотни летала во дострелот на воздушниот штит на нашите партнери“. Сепак, тогашниот генерален секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, во јули ја „излади“ оваа идеја, велејќи дека блокот нема да стане дел од конфликтот.
Планот, исто така, повикува на продолжување на операциите на Украина во рускиот регион Курск, кој експертите го нарекоа важен момент за пазарење за Киев, бидејќи ги отфрла повиците за отстапување на сопствената територија.
Зеленски во средата повтори дека Украина нема да прифати „замрзнување“ или отстапки и тргување со територијата или суверенитетот на Украина, додека Русија се обидува да го освои источниот украински регион Доњецк.
„Го слушаме зборот ‘преговори’ од нашите партнери, а зборот ‘правда’ се користи многу поретко. Украина е отворена за дипломатија, но за чесна дипломатија“, рече Зеленски. „Затоа ја имаме формулата за мир. Тоа е гаранција за преговори без присилување на Украина да прифати неправда. Украинците заслужуваат пристоен мир“.
Планот, исто така, вклучува нов предлог за распоредување сеопфатен ненуклеарен стратешки пакет за одбрана на нејзина територија, кој ќе биде доволен за да ја заштити Украина од каква било воена закана од Русија, рече Зеленски, тврдејќи дека силно опрема ќе ја принуди Русија да бара чесен дипломатски процес за да се доведе војната до праведен крај, или да се гарантира дека ќе ја изгуби својата војна.
Сепак, тој не даде дополнителни детали за тоа како би изгледало ненуклеарното вооружување во пракса.
Последните столбови на Зеленски за мир се да го зголеми економскиот потенцијал на Украина и да гледа напред кон повоен план. Зеленски тврди дека силата и искуството на украинската војска може да се искористат за зајакнување на европската одбрана по војната и евентуално замена на одредени американски сили во Европа.
Извор: Си-Ен-Ен