Skip to content
Украинскиот претседател Володимир Зеленски пристигна во Берлин на серија чувствителни разговори за евентуално прекин на огнот во војната со Русија. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го пречека во својата канцеларија, но по кратко добредојде се повлече од преговорите, кои потоа продолжија меѓу украинската делегација и претставниците на Соединетите Американски Држави – Стив Виткоф и Џаред Кушнер.
Непосредно пред Зеленски, во Берлин пристигна американска делегација предводена од специјалниот пратеник Стив Виткоф и Џаред Кушнер, зет на американскиот претседател Доналд Трамп. Според информациите од германските владини кругови, Мерц се повлече од разговорите за Германија да ја задржи улогата на домаќин и медијатор, додека неговиот советник за надворешна политика и безбедност Гинтер Заутер остана во салата, во еден вид модераторска улога, објавува Ханделсблат.
Во Берлин, Зеленски сака да разговара со американските медијатори за неговите најнови предлози во врска со мировниот план што го заговара администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп. Сè уште не е јасно дали и во какви формати ќе продолжат разговорите меѓу американските и украинските претставници во понеделник, бидејќи, како што рече изворот од германската влада, сè зависи од исходот на тековните консултации.
Германско-украинските економски разговори беа најавени за понеделник, на кои треба да се појават и Мерц и Зеленски, додека германскиот канцелар ги покани европските лидери во својата канцеларија во вечерните часови истиот ден за да ги информира за напредокот на преговорите и да размени позиции.
Зеленски е подготвен да се откаже од НАТО, но не и од териториите
Непосредно пред разговорите во Берлин, стана јасно дека позициите на спротивставените страни се сè уште многу оддалечени. Додека украинската страна сигнализираше подготвеност за одредени компромиси, од Москва не дојдоа никакви знаци за отстапка. Кремљ рече дека не очекува „ништо добро“ од состанокот во Берлин, пишува Тагешау.
Зеленски, сепак, во разговор со новинарите преку WhatsApp, јасно стави до знаење дека Украина повеќе не инсистира на членство во НАТО како услов за мир. Наместо тоа, тој е подготвен да ги разгледа безбедносните гаранции од САД и европските и другите партнери.
„Членството во НАТО отсекогаш било желба на Украина бидејќи претставува вистинска безбедносна гаранција“, рече Зеленски, додавајќи дека билатералните безбедносни гаранции можат да послужат како начин да се спречи нова руска инвазија.
Таквиот пресврт претставува значајна промена во украинската политика, со оглед на тоа што Киев со години се залага за членство во НАТО, па дури и го вклучи во својот устав. Русија, од друга страна, од почетокот на војната инсистираше вратите на тој воен сојуз трајно да бидат затворени за Украина.
Повлекувањето од Донбас „не доаѓа предвид“
Сепак, едно руско барање категорично го отфрла Зеленски: повлекувањето на украинските сили од делови од регионите Донецк и Луганск што руската армија никогаш не успеа да ги освои. Украинскиот претседател верува дека прекинот на огнот по сегашната линија на фронтот би бил „фер“, додека барањето на Москва Украина да се повлече од сопствената територија го нарекува неприфатливо.
„Најферната можна опција е да се запре таму каде што сме сега“, рече Зеленски. „Станува збор за прекин на огнот: страните да останат на своите позиции, а потоа да се обидат да ги решат сите отворени проблеми дипломатски“.
Тој додаде дека е свесен дека Русија не гледа позитивно на таков предлог и дека очекува поддршка од САД во ова прашање. „Би сакал Американците да застанат зад нас“, рече тој.
Притисок од Вашингтон и загриженоста на Европа
Во последните недели, американскиот претседател Доналд Трамп го зголеми притисокот врз Киев да се согласи на мировен договор, отворено посочувајќи дека Украина, и покрај западната помош, е воено во неповолна положба во споредба со Русија. Во исто време, европските сојузници сè повеќе ја критикуваат администрацијата на Трамп, обвинувајќи ја дека го прави својот дел.
Зимата премногу се покажува кон Москва и со тоа ја ослабува позицијата на Украина. Во Берлин моментално се одржуваат разговори на ниво на советници за надворешна политика на Украина, САД и европските земји, со учество на самиот Зеленски. Најавени се средби на највисоко политичко ниво за следниот ден, но нивниот точен формат сè уште не е познат. Руски официјални претставници не учествуваат во овие разговори. Украина и неколку европски земји бараат промени во „мировниот план“ на Трамп, за кој тврдат дека во голема мера ги презема руските барања. Што точно се преговара во Берлин сè уште не е објавено јавно, но е јасно дека станува збор за еден од најважните дипломатски разговори од почетокот на војната.