Skip to content
Неодамнешните климатски планови на голем број земји се драстично под потребните нивоа за да се спречат најлошите ефекти од климатскиот колапс, покажа анализата.
Повеќе од 60 земји досега ги доставија своите национални планови за емисии на стакленички гасови до Обединетите нации, во кои се наведува како планираат да ги намалат емисиите на јаглерод во следната деценија.
Кога се анализираат заедно, тие планови би ги намалиле емисиите на јаглерод само за околу 10 проценти до 2035 година во споредба со нивоата од 2019 година. Тоа е само една шестина од намалувањето на глобалните емисии потребно за ограничување на глобалното затоплување на 1,5°C.
Сајмон Стил, врвен службеник за клима на ОН, рече дека земјите напредуваат и преземаат јасни чекори кон нето нулта емисија.
„Исто така, знаеме дека промените не се линеарни и дека некои земји ги надминале своите цели. Сепак, напредокот не се случува доволно брзо. Имаме сериозна потреба да го направиме тоа побрзо и да им помогнеме на земјите да преземат посилни климатски мерки. Тоа забрзување мора да започне веднаш“, рече тој.
ООН ја објави својата проценка на националните планови, познати како национално утврдени придонеси (НДЦ), според Парискиот климатски договор од 2015 година, но плановите на неколку важни земји не беа вклучени. Кина и ЕУ сè уште не ги доставија своите планови за НДЦ, иако објавија цели за намалување на емисиите.
Ветувањето на Кина да го намали својот јаглероден отпечаток за 7% до 10% до 2035 година е оценето како „премногу слабо“, додека ЕУ е во спор околу обврската што би можела да варира помеѓу 62% и 72,5% во текот на следната деценија.
Проценката на Стил за намалување од 10% ги вклучуваше Кина и ЕУ, иако формалната анализа не го стори тоа. Таа проценка го вклучуваше НДЦ на САД што беше објавена во последните денови од администрацијата на Џо Бајден. Планот веројатно нема да биде имплементиран бидејќи сегашниот лидер Доналд Трамп вети дека повторно ќе ја повлече земјата од Парискиот договор.
Извештајот на ОН не вклучуваше проценка за очекуваниот пораст на глобалната температура доколку се имплементираат плановите на NDC. Сепак, тие сигурно нема да бидат доволни за да се одржат температурите под 1,5°C во споредба со прединдустриското ниво, што е главната цел на Парискиот договор.
Прагот од 1,5°C веќе е надминат во текот на изминатите две години, но ќе мора да се повторува уште неколку години по ред за да се смета за трајно надминување.
Шефовите на влади ќе се состанат следната недела во Бразил за да разговараат за климатската криза пред самитот на ОН COP30, кој се одржува во Белем, на устието на Амазон.
Нивната задача ќе биде да покажат како светот може да се врати на „вистинскиот пат“ според Парискиот климатски договор, и покрај фактот дека плановите на NDC не се доволни, односно не прават доволно. Бразил, исто така, сака да разговара за финансиската помош што им е потребна на земјите во развој за да ги намалат своите емисии и да се справат со последиците од климатската криза.
Се очекува состанокот да биде напнат, со оглед на специфичната геополитичка ситуација. Трамп нема да присуствува, но неговото влијание ќе се почувствува, објавува „Гардијан“. Тој откажа бројни проекти за обновлива енергија во САД и вети враќање на јаглен и други фосилни горива.
Гарет Редмонд-Кинг, директор на меѓународната програма во Институтот за енергетика и климатска интелигенција, рече: „Овие нови национални планови го движат светот подалеку и побрзо, градејќи врз моментумот на Парискиот договор, и конечно почнуваат да ја спуштаат кривата на емисиите надолу. Но, дури и со целите за нето-нулти емисии што покриваат повеќе од четири петтини од глобалната економија, јасно е дека ветувањата сè уште не се доволни, ниту пак напредокот е доволно брз за да се исполнат париските цели.“
„Тоа ја поставува основата за работата што претстои на COP30, каде што земјите мора да се фокусираат на спроведување на тие ветувања ако сакаат да нè вратат на патот кон нето-нула, единственото решение за борба против климатските промени и ограничување на уште поскапите и поопасни последици во иднина“, додаде тој.
Британскиот премиер Кир Стармер ќе присуствува на самитот на лидерите пред COP30 следната недела. Британскиот NDC беше еден од првите што беа поднесени и генерално се смета за „силен“.
