Животните навики како лек: Нашите дневни одлуки се најсилниот лек што го имаме

Денес, во 21 век, науката го потврдува она што древните лекари само го претпоставувале – нашиот начин на живот е можеби најмоќниот лек што го имаме.

Колку навистина зависи од нас?

Се проценува дека дури 80% од хроничните болести и предвремените смртни случаи би можеле да се спречат ако следиме три едноставни работи: нема да пушиме, ќе се движиме редовно и ќе се храниме поздраво. Ова значи помалку кардиоваскуларни заболувања, дијабетес, мозочни удари, деменција и рак.

Но, иако доказите се јасни и конзистентни, конфузијата сè уште владее. Особено кога станува збор за исхраната. Секој ден сме бомбардирани со контрадикторни пораки – некои тврдат дека протеините се спасот, други дека клучот е во растенијата, други дека мастите се виновникот, додека индустријата и медиумите дополнително ги заматуваат водите. Во оваа врева, тешко е да се направи разлика помеѓу тоа што е наука, а што е маркетинг.

Што вели науката?

Бројни големи студии низ целиот свет покажуваат истото: мали, но постојани промени во животниот стил прават огромна разлика.

• Во Германија, истражувањата покажаа дека четири навики – непушење, умерен БМИ, повеќе од 3,5 часа физичка активност неделно и исхрана богата со овошје, зеленчук и интегрални житарки – го намалуваат ризикот од хронични заболувања за околу 80%.
• Британските научници утврдија дека комбинацијата од пушење, физичка неактивност, лоша исхрана и прекумерна консумација на алкохол го скратува животот како одеднаш да сте остареле 12 години.
• Дури и кај дебелите луѓе, истражувањата покажуваат дека усвојувањето на неколку здрави навики значително го намалува ризикот од смрт, без оглед на тежината.

Со други зборови, поентата не е „совршеното тело“, туку посовршените избори.

Моќта на промените – и за луѓето и за планетата

Научниците сè повеќе истакнуваат дека јадењето исхрана што е најдобра за луѓето – богата со храна од растително потекло и ниска содржина на преработена храна, шеќер и прекумерно месо – исто така ѝ помага на планетата. Намалувањето на употребата на животински производи би можело да ги намали емисиите на стакленички гасови за дури 70% до 2050 година, додека смртните случаи поврзани со исхраната би се намалиле за 6-10%.

Значи, она што го ставаме на чинијата влијае не само на нашиот крвен притисок и холестерол, туку и на нашите шуми, реки и клима.

Зошто е сè уште тешко?

Иако науката дава јасни одговори, јавноста е доминирана од бучавата – трендовите во исхраната, медиумските сензации, па дури и интересите на прехранбената индустрија. Затоа во 2015 година беше лансирана меѓународната иницијатива „Вистинска здравствена иницијатива“ – глобална мрежа од над 300 експерти од повеќе од 30 земји со едноставна цел: да се слушне јасна порака за основите на здравиот живот, која е изненадувачки едноставна и универзална:

Храна – не премногу – претежно растителна.

Движење – редовно, во согласност со можностите.

Без цигари.

Ресетирање: време е да се вратиме на основите

Ако требаше да ги отстраниме сите слоеви на маркетиншки пораки, спротивставени наслови и индустриски интереси, би останала едноставна вистина: нашите секојдневни одлуки се најсилниот лек што го имаме. Тие не само што можат да спречат повеќето болести, туку можат да го продолжат и подобрат животот – нашиот и животот на нашата планета.

Можеби е време да се сетиме на Хипократ и наместо „магичната диета“ да избереме нешто многу помоќно – начинот на живот како лек.