Земјата каде што луѓето стареат најбавно: Ново истражување открива како животната средина и политиката влијаат на нашето здравје

Тим научници ги анализирале податоците на повеќе од 160.000 луѓе од 40 земји за да утврдат кои фактори најмногу влијаат на биолошкото стареење. Тие ја користеле биобихевиоралната возрасна разлика, алатка базирана на вештачка интелигенција која ја проценува разликата помеѓу вистинската (хронолошка) возраст на една личност и предвидената биолошка возраст, врз основа на животната средина и ризиците на кои е изложено лицето. На пример, ако имате 50 години и моделот проценува дека имате 55 години, вашата биолошко-предвидлива разлика е 5 години, што укажува на забрзано стареење.

Резултатите? На четирите континенти, Африка, Азија, Европа и Јужна Америка, Европејците покажаа највисоки нивоа на здраво стареење. Спротивно на тоа, забрзаното биолошко стареење е почесто во земјите со пониски приходи.

„Оваа студија е важна бидејќи го редефинира стареењето не само како биолошки и животен процес, туку и како последица на поширокиот општествен и политички контекст. Каде и како живеат луѓето може да го забрза или забави стареењето“, изјави за BBC Science Focus д-р Мортен Шајбе-Кнутсен, професор по стареење на Универзитетот во Копенхаген, кој не бил вклучен во студијата.

Египќаните стареат најбрзо. Нивната биобихевиорална возраст е во просек 4,75 години постара од реалната. Следат Јужна Африка, а потоа земјите од Јужна Америка. Во Европа, стареењето е побрзо во источните и јужните региони.

Од друга страна, Данците стареат најбавно, чија биолошка возраст е во просек 2,35 години помала од хронолошката возраст. Холанѓаните и Финците се веднаш зад нив.

Здравото стареење зависи и од политиката
Што ги прави Данска и земјите од Северна и Западна Европа погодни места за здраво стареење? Клучни фактори се квалитетот на воздухот, родовата еднаквост, социјалната сигурност и образованието.

Но, можеби најинтересно е што се покажа дека политичките услови исто така имаат големо влијание: слободните избори, политичките слободи, правото на глас и фактот дека владата дејствува во интерес на граѓаните.

„Зошто политичките услови го забрзуваат стареењето останува интригантна мистерија. Можно објаснување е постојаната изложеност на стрес, несигурноста и нееднаквиот пристап до здравствена заштита“, вели Шајбе-Кнутсен.

Истражувањето, исто така, покажа дека луѓето со забрзано стареење имаат осум пати поголема веројатност да имаат тешкотии при извршување на секојдневните активности и четири пати поголема веројатност да доживеат когнитивен пад.

Авторите на студијата забележуваат дека заклучоците се базираат на поврзани феномени, а не на директни причини. Тие, исто така, предупредуваат дека одредени региони, како што е поголемиот дел од Африка, биле недоволно застапени, при што биле вклучени само Египет и Јужна Африка.

„Изненадувачки, факторите на ризик имале посилно влијание од заштитните фактори. Луѓето во посиромашните земји старееле побрзо без оглед на личниот социоекономски статус“, додава Шајбе-Кнутсен.

„Мислам дека ова е уште еден силен аргумент за инвестирање во универзални јавни системи, како што се образованието и здравството, ако сакаме да го зачуваме здравјето на населението.“