Skip to content
САД и Украина потпишаа во среда во Вашингтон сеопфатен економски договор, со кој се воспоставува инвестициски фонд за обнова на земјата разурната од војната и им се дава на Американците пристап до природните ресурси на Украина, јавуваат светските новински агенции.
Министерството за финансии на САД соопшти дека економското партнерство ќе им овозможи на двете земји „да соработуваат и да инвестираат заедно за да се осигурат дека нашите заеднички средства, таленти и способности можат да го забрзаат економското закрепнување на Украина“.
Министерот за финансии Скот Бесент изјави дека САД се посветени на помагање во завршувањето на руската инвазија на Украина, пренесува ДПА.
„Овој договор јасно ѝ сигнализира на Русија дека администрацијата на Трамп е посветена на мировен процес насочен кон слободна, суверена и просперитетна Украина, на долг рок“, рече тој.
„Претседателот Трамп го замисли ова партнерство меѓу американскиот и украинскиот народ како демонстрација на посветеноста на двете страни кон траен мир и просперитет во Украина“, рече Бесент.
„И да бидеме јасни, на ниедна држава или лице што ја финансирало или снабдувало руската воена машинерија нема да му биде дозволено да има корист од обновата на Украина.“
Украина ја задржува сопственоста врз ресурсите
Украинскиот премиер Денис Шмихал изјави на националната телевизија дека договорот е добар, еднаков и корисен. Во објава на Телеграм, Шмихал изјави дека двете земји ќе основаат фонд за инвестиции во обновливи извори на енергија, во кој секоја страна ќе има 50 проценти од правото на глас, пренесува француската новинска агенција АФП. Наменет е да го стимулира економското закрепнување на Украина по војната со Русија.
„Украина ја задржува целосната контрола врз своите минерали, инфраструктура и природни ресурси“, рече премиерот, додавајќи дека САД нема да бараат отплата на каков било долг за помош за оружје и опрема вредна милијарди долари. „Добивката од фондот ќе се реинвестира исклучиво во Украина“, објави тој.
Украинската министерка за економија Јулија Свириденко, која го потпиша договорот во Вашингтон, објави на Фејсбук дека фондот ќе финансира проекти во областа на минералите и нафтата и гасот, како и сродна инфраструктура или преработка.
„Украинските власти одредуваат што и каде ќе се извлече“, напиша таа на X.
Фондот ќе биде заеднички управуван од двете земји, напиша таа.
„Ниту една страна нема да има доминантен глас – одраз на рамноправното партнерство меѓу нашите две нации.“
Таа рече дека фондот ќе привлече глобални инвестиции во Украина.
„Важно е договорот да испрати сигнал до глобалните партнери дека долгорочната соработка со Украина, во наредните децении, е не само можна, туку и сигурна.“
Украинскиот парламент сепак ќе треба да го ратификува договорот пред тој да стапи на сила.
За Киев, договорот е клучен за пристап до американската воена помош. Украина го прифати барањето бидејќи тоа е еден вид долгорочна безбедносна гаранција за САД, што Трамп го потврди во среда на отворена седница на неговата влада. „Американското присуство ќе спречи многу лоши актери да влезат, секако во областите каде што ќе копаме“, рече Трамп, кој досега одбиваше да ѝ даде на Украина какви било безбедносни гаранции.
Во соопштението на американското Министерство за финансии се споменува и руската инвазија на Украина, што се разликува од вообичаената формулација на конфликтот на администрацијата на Трамп, за кој, заедно со претходната администрација на Џо Бајден, е одговорен и Киев.
Овој договор „ја признава значајната финансиска и материјална помош што ја обезбеди американскиот народ за одбрана на Украина од голема руска инвазија“, соопшти министерството.
Се верува дека Украина има околу пет проценти од светските резерви на ретки земни метали и минерали како што се графит, титаниум и литиум, но многу области моментално се под контрола на руската војска. Се вели дека Украина има и околу 20 проценти од светските резерви на графит, кој е потребен за батерии, а има и големи резерви на манган, титаниум и литиум.
