Skip to content
Анализата на скенирања на мозок на повеќе од 3.800 луѓе откри пет „важни периоди“ во структурата и функцијата на мозокот, обележани со јасно дефинирани пресвртници. Мозокот доживува значајни промени на возраст од девет, 32, 66 и 83 години, покажа истражувањето.
Авторката на студијата д-р Алекса Мусли, истакна дека ова е првата студија што ги идентификува главните фази на развој на мозокот во текот на човечкиот живот.
Овие периоди обезбедуваат важен контекст за тоа во што нашите мозоци можат да бидат најдобри или чувствителни во различни фази од животот.
„Тоа би можело да ни помогне да разбереме зошто некои мозоци се развиваат различно во клучните периоди од животот, без разлика дали станува збор за тешкотии во учењето во детството или деменција во подоцнежниот живот“, вели д-р Мусли.
Човечкиот мозок преминува од „детство“ во „адолесценција“ на деветгодишна возраст, околу времето кога започнува пубертетот, а во првата година од животот го гледаме растот и усовршувањето на мрежата на неврони во процес наречен „консолидација на мрежата“.
За време на адолесценцијата, мозокот е на својот врв кога станува збор за брза комуникација, додека истовремено ја усовршува организацијата и развива бела материја. Сивата материја ги обработува информациите, додека белата материја ги пренесува низ мозокот.
„Нашето истражување сугерира дека во западните земји, т.е. во Велика Британија и САД, адолесцентниот тополошки развој трае до околу 32-годишна возраст, пред мозочните мрежи да влезат во нова фаза“, наведоа научниците.
Како што е објаснето во студија објавена во списанието Nature Communications, на 32-годишна возраст, мозокот доживува најголема промена во животот на една личност.
Научниците забележале дека формирањето на мозокот кај возрасните околу 32 години се смета за просечно, но може да се случи до три години порано или подоцна, во зависност од личноста, па затоа некои луѓе достигнуваат зрелост на 35, а некои на 29 години.
Периодот „возрасен мозок“ трае најдолго, во просек 34 години, и вклучува поголем дел од работната кариера на една личност. Мозокот се стабилизира во овој период, што резултира со достигнување на плато во интелигенцијата и личноста.
„Раното стареење“ започнува на 66-годишна возраст, а „доцното стареење“ ја претставува конечната форма, на 83-годишна возраст.
Промените во овој период се помалку значајни од оние на девет и 32-годишна возраст и се карактеризираат со суптилна реорганизација и намалена поврзаност. Ова веројатно се должи на дегенерација на белата маса поврзана со стареењето, додадоа научниците.
„Ова е возрасен период кога луѓето имаат зголемен ризик од разни здравствени состојби што можат да влијаат на мозокот, како што е хипертензијата“, се вели во студијата.
Постои општоприфатено верување дека фронталниот лобус на мозокот достигнува целосен развој на 25-годишна возраст, што често се толкува како клучен момент на созревање. Ова тврдење, кое се прошири на социјалните мрежи, нема многу научна основа.
Професорот Данкан Астл, главен автор на новата студија од Кембриџ, рече дека истражувањето се фокусирало на поврзаноста, односно колку добро фронталниот лобус е интегриран со остатокот од мозокот.
„Нашето клучно откритие е дека мозокот на просечниот човек влегува во нова фаза на промени на 32-годишна возраст“, изјави тој за „Телеграф“. „Ова значи дека мозокот сè уште се менува, но на поинаков начин од порано. Нашата цел не е да кажеме „тука мозокот престанува да се менува“, туку дека ова претставува почеток на нов период на промени“.
