Земјоделците се борат со ниски цени, трговците профитираат

Македонското земјоделство е во сериозна криза – младите не се мотивирани да работат во оваа гранка, а увозот на земјоделски производи расте. Земјоделските експерти алармираат дека главниот проблем не се цените, туку високите трговски маржи, кои ги доведуваат производителите во подредена положба.

Оризот се откупува по 30 денари, а се продава по 100 денари – разлика од 70 денари која останува кај трговците. Доматите се откупуваат по 40 денари, а се продаваат за над 100 денари. Ваквите разлики ги уништуваат земјоделците, кои се принудени да работат со минимална добивка, додека трговците остваруваат енормни профити.

Проф. д-р Илија Каров, земјоделски експерт, истакнува дека маржите на некои производи достигнуваат и 100%, што дополнително го отежнува животот на граѓаните. Според него, државата има механизми за контрола на цените и трговските маржи, но недостасува политичка волја за нивна примена.

„Имаме најскап леб во Европа, а најниски плати. Доколку државата не преземе мерки за регулирање на трговските маржи, македонското земјоделство ќе стане неодржливо“, вели Каров.

Недостиг на работна сила и масовен увоз

Освен ниските откупни цени, проблем е и недостигот на работна сила. Просечната старост на земјоделците е над 50 години, а младите не гледаат перспектива во оваа професија. Поради тоа, голем дел од нивите остануваат необработени, додека земјата увезува храна во вредност од над една милијарда евра годишно.

Ристо Велков, земјоделец од Василево, вели дека во Струмичко една третина од нивите се празни, а младите масовно ја напуштаат државата.

„Ако се зголеми откупната цена на земјоделските производи, многумина би се вратиле на нивите наместо да заминуваат во странство да работат тешки и слабо платени работи“, вели Велков.

Експертите предлагаат повеќе мерки за решавање на кризата:

Ограничување на трговските маржи и утврдување на фер откупни цени.

Зголемување на субвенциите за младите земјоделци и поддршка за отворање нови бизниси.

Инвестиции во руралната инфраструктура – подобрување на патиштата, снабдувањето со вода и интернет конекцијата.

Заштита на домашното производство преку зголемени царини на увозните земјоделски производи.

Поддршка за жените во земјоделството преку изградба на градинки и домови за стари лица во руралните општини.

Според Ѓорѓи Каракашев, претседател на Националната земјоделска мрежа, државата мора итно да донесе законски решенија за ограничување на профитите на трговците и да создаде услови за конкурентно домашно производство.

„Ако другите земји што се членки на ЦЕФТА имаат механизми за заштита на своето земјоделство, зошто Македонија не го прави истото?“ прашува Каракашев.

Доколку не се преземат итни мерки, домашното земјоделство ќе продолжи да тоне, а зависноста од увозот ќе стане уште поголема. Останува да се види дали надлежните ќе посветат внимание на овие алармантни предупредувања или земјоделството ќе остане во сенка на крупниот капитал.

Извор Вечер