Skip to content
Повторно е започнато. Раздорот веќе беше видлив кога некој за прв пат ги спомена изборите. Избори веднаш, или прво услови, па избори, избори без опозиција или избори со опозиција. А Александар Вучиќ сè уште не ги ни објавил, а не знаеме дали воопшто ќе го стори тоа, анализира за Нова.рс колумнистот Ратко фемиќ и прашува: Можат ли студентите да го принудат претседателот на Србија да го исполни нивното барање за распишување избори?
Соборувањето на корумпираниот режим треба да биде доволно силен мотив за да нè држи обединети околу најмалиот заеднички именител, а тоа е да му го гледаме грбот.
Што ќе стане од Србија ако продолжи трендот на поделба и закопување во ровови?
Режимот ќе најде начини да ги зајакне поделбите, а во тоа време Чациланд ќе се шири, уништувањето на Србија ќе продолжи и одмаздата ќе преовлада.
Моќта на бунтовничкиот табор, студентскиот, граѓанскиот, опозицискиот, како и да го наречете, е во собранието. Само таа заедништво цврсто стои против репресијата на режимот. Затоа не треба да ја затвораме вратата за разговори меѓу различните елементи на бунтовничкиот фронт.
Се делиме, а избори нема на повидок
Веќе почнавме да личиме на унгарската национална химна, секој се влече за својата страна, а изборите сè уште не се ни на повидок.
Единствени досега сигурни се оние на 8 јуни во Зајечар и Косјериќ. Моделот на работење во Косјериќ, каде што опозициските партии се на една листа поддржана од студентите, е модел што многу лидери го оцениле како добар.
Доколку Вучиќ го исполни барањето на студентите парламентарните избори да се одржат до крајот на јуни, ќе мора да ги распише до задутре, а нешто не ми се чини дека тоа ќе се случи. Тој веројатно се обидува тоа да се случи некако до 8 јуни и, во зависност од резултатите од тие избори, да ги насочи следните чекори.
Вучиќ веројатно ќе одговори на потезите на опозицијата во овие градови, каде што има повеќе гласачи отколку возрасни жители, со асфалтирање патишта во околните села, делење пакети со храна и исплата на гласови на оние кои се колебаат. Прогресивците сметаат дека оваа испробана стратегија ќе им помогне повторно да победат во тие градови и дека малку ќе ги консолидира, и дека тонот на бунтот ќе стивне после тоа.
Нивната победа на тие избори би го покрила дефетизмот на моралот на бунтовничкото граѓанство и би им дала муниција на некои опозициски партии кои потоа би имале алиби да кажат дека нема потреба да се оди на парламентарни избори кога вака се случи во овие области… И тука е и завојуваната поделба.
Како студентите можат да ја вратат иницијативата во свои раце
Она што студентите треба да го направат за да ја спречат оваа ситуација и да ја вратат иницијативата во својот двор е да излезат со некој сериозен потег – изборен список што е можно поскоро и повторно да направат грандиозен митинг како оној на 15 март, ако тоа е можно сега.
Бидејќи има малку време до 15 мај, тие би можеле да закажат голем протест по тој датум за да ја покажат својата релевантност и да побараат распишување избори со ултиматум – нема да си одиме додека не се исполни барањето. Изборите потоа би можеле да бидат распишани до 22 мај, што значи дека би се одржале на 5 јули.
Точно е дека подобрата опција е со изборите во јуни, но силно се сомневам дека тоа е можно сега.
Ниту еден исход од оваа точка па натаму не подразбира лесна иднина. Со или без избори, сепак ќе мора да пумпаме, да протестираме и да си ги трошиме ѓоновите.
Што прави опозицијата?
Во случај да распише избори и студентскиот список да изгуби, во парламентот влегуваат поединци со интегритет, но ненавикнати на партиска дисциплина и хиерархија, а од друга страна, би имале армада од послушници на Вучиќ кои извршуваат наредби.
Опозицијата би останала надвор од парламентот, но би можела да биде од помош на новата парламентарна група и политичка сила.
Во исто време, таа би можела да се подготви и да преговара со студентскиот список за конечната пресметка – претседателските избори во 2027 година. Според истражувањето на организацијата ЦРТА, студентите се поддржани од околу 60 проценти од граѓаните, а социологот и главен истражувач на јавното мислење во агенцијата Демостат, Среќко Михаиловиќ, вели дека „опозицијата заедно со студентите, синдикатите, невладините организации и јавните личности би освоила мнозинство гласови“.
Дури и во случај на изборна победа, студентите и граѓаните кои ги поддржуваат ќе мора да ја бранат таа победа на улиците. Затоа, улицата нема да ни умре во наредните месеци. Сега тоа ќе биде тест за издржливост за двете страни.
Меѓународна поддршка
Единственото нешто што ми се чини сигурно е дека овој режим нема да си замине без некој нов 15 март, ако е можно тоа да се повтори. Но овој пат со конкретни барања и меѓународна поддршка, која треба да оди на другата страна од страната на Александар Вучиќ, кој губи кредибилитет. И за тоа да се случи, другата страна треба политички да се консолидира.
Потенцијалните партнери од ЕУ нема да разговараат со толку шарена група, во која се рефлектираат многу различни интереси и идеологии.
Тие го имаа тој проблем и кога стануваше збор за расфрлана и нехомогена опозиција, и како би гледале на студентската шарена екипа. Бидејќи потенцијалните меѓународни партнери кои моментално соработуваат со Вучиќ не се доволно мотивирани да го уништат својот претходен соработник.
Тие сакаат да видат дали, од друга страна, има наследник кој ќе има капацитет да донесува одлуки и е спремен да соработува. И тој сака по можност тоа да не биде колективно тело.
Без силна политичка организација што би можела да се спореди со војската на Вучиќ, ние само ќе продолжиме да умираме.
Трошење енергија на лов на вештерки
Веќе пишував за нагазните мини на кои студентите мора да сметаат во изборниот процес, кои се преобликуваат од кројачите на Вучиќ и според неговите мерки, што може да доведе до отрезнувачки шлаканица. Ова треба да се сфати сериозно.
Текстот насловен „Можат ли студентите навистина да го соборат Вучиќ на изборите“ ја боцна во очи морално-идеолошката полиција, чии кожни палта заклучуваа – погледнете како ги критикува студентите. Возрасните за кои станува збор се новинари, активисти, филозофи, уметници кои ги поддржуваат студентите со доктрината за непогрешливост. Со тоа, тие ја пречкртаа својата одговорност за сите идни последици и ја оставија мајката да ги носи: „води нè, ние сме слепи“.
Кој не го прави тоа, или не дај Боже, ќе укаже дека изборите би можеле да имаат поинаков исход од победата, се прогласува за губитник. Така, некои членови на опозицијата, кои досега беа под чеканот на режимот, застанаа на наковалната на бунтовните граѓани.
И тоа е нашата реалност сега – енергијата се троши на лов на вештерки, наместо да се насочува кон основниот мотив.
Таквата помош за студентите е непотребна, бидејќи води кон едностраност, а претпоставувам дека тоа е она против што се бориме. Ако секое гледиште се прифаќа безрезервно и некритички, што нè прави различни од жителите на Чациланд?
Која е разликата помеѓу култот на личноста, култот на партијата или култот на непогрешливоста на новото општествено движење?
Во обидите да ја вратиме демократијата, дијалогот и пристојноста во Србија, како и да ја зајакнеме критичката јавност, не треба да си играме со основните претпоставки врз кои почиваат овие вредности.
Особено ако имаме една единствена и јасна цел – да го испратиме корумпираниот режим во минатото.
