Skip to content
Во Ватикан владее жива атмосфера додека наближува почетокот на конклавата во среда, кога 133 кардинали под 80 години ќе се повлечат во Систинската капела за да изберат нов поглавар на Католичката црква. Во меѓувреме, јавноста шпекулира, медиумите предвидуваат, а обложувалниците веќе нудат коефициенти за исходот.
Повеќе кардинали на Католичката црква ќе учествуваат во неа отколку на кој било претходен избор на нов папа.
Тие ќе се преселат во Систинската капела во Ватикан во среда (7 мај). Се очекува учество на 133 кардинали. Ова вклучува консултации зад затворени врати и престој во скромни простории – сè додека не се постигне двотретинско мнозинство потребно за избор на нов црковен водач.
Ќе биде поставен уште еден рекорд бидејќи кардиналите доаѓаат од 71 земја. На последниот избор на нов папа во 2013 година беа претставени 48 земји, а на изборите во 2005 година, беа претставени 52 земји.
Папата Франциск, кој почина на Велигден на 88-годишна возраст, дванаесет години работеше на тоа Католичката црква, со нејзините моментални 1,4 милијарди членови, да ја претвори во глобална црква и да ја прекине нејзината концентрација на Европа.
Но, што значи ова за консултациите што моментално се одржуваат на т.н. претконклава и за наредните денови во Систинската капела? „Исходот од денешните избори е потешко да се предвиди бидејќи составот на кардиналскиот колегиум е национално и културно поразновиден“, изјави за ДВ историчарот Јерг Ернести, експерт за Ватикан.
Имиња, облози, шпекулации
И покрај ова, на денот на смртта на папата Франциск, во многу медиуми беше поставено прашањето: „Кој ќе биде следен?“ Различни имиња брзо се појавија во оптек. Влоговите кај обложувалниците растат, шпекулациите се зголемуваат.
Францускиот католички дневен весник „Ла Кроа“, кој не е во сопственост на Француската бискупска конференција, објави на социјалните мрежи: „Зошто Ла Кроа не зборува за ’кандидати’ кои би можеле да го наследат папата Франциск?“ Во соопштението се нагласува дека за ова е погоден кој било кардинал и дека „дебатата за фаворитите е спорт за ватиканистите“, велат папските новинари. Сепак, весникот ги презентираше оние кои ги смета за најважни кардинали од Азија или Африка и ги наведе критериумите.
Црковниот историчар Ернести смета дека фактот што околу 80 проценти од кардиналите со право на глас биле назначени од Франциск не е одлучувачки. Исходот, според него, е сè уште неизвесен. „Се разгледуваат премногу добри кандидати за работата“. Тој верува дека фундаменталното значење е дека „реформите што ги започна Франциск продолжуваат“. Тој не гледа никакви индикации „дека постои желба за пресврт“.
Повеќе критериуми од кога било
Колку е сложен изборот на папа, колку се различни кандидатите? Дали кандидатот има повеќе искуство во пастирска работа или во управување со црква? Дали доаѓа од развиена земја или од земја во развој? Која е неговата теолошка ориентација? Каков е неговиот став за прашања како хомосексуалноста?
Повеќето кардинали денес доаѓаат од други делови на светот, а не од Европа, објаснува Ернести. Општите конгрегации, на кои присуствуваат кардинали под 80 години, но и постари, се сметаат за соодветно место за нивно меѓусебно запознавање. Бидејќи: самата конклава е „прилично ритуализирана и сигурно не претставува парламентарна размена на мислења како во политиката“.
Забележано е дека, еден или два дена по смртта на Франциск, поистакнатите кардинали, кои можеле да влијаат на изборот, го изразиле своето мислење. Меѓу нив беа луксембуршкиот надбискуп Жан-Клод Хелерих (66) и Филипинецот Луис Антонио Тагле (67), кој раководи со една од ватиканските служби, како и некои други. Тие не се огласиле од минатиот викенд.
Искусните застапници го продолжуваат курсот на папата Франциск
Но затоа постарите кардинали сега даваат енергична декларација. За некои од нив, изненадува или иритира што повторно се појавуваат во јавноста, нешто што папата Франциск не го одобруваше. Така, според онлајн порталот Crux, перуанскиот кардинал Хуан Луис Чипријани (81) – кој беше казнет за сексуална злоупотреба во 2019 година – успеал да влезе во просторијата за состаноци пред конклавата.
До ковчегот на Папата беше и американскиот кардинал Роџер Махони (88), против кого претходно беа покренати разни обвинувања за прикривање на сексуални злосторства во Црквата, кои наводно биле замолчени со милиони долари.
Виенскиот кардинал Кристоф Шенборн (80) и германскиот кардинал Емеритус Валтер Каспер (92), двајца високо почитувани актери на последната конклава, неодамна јасно се изјаснија. Тие инсистираат на продолжување на курсот на Франциск, кој, како што велат, не може да се запре. Каспер предупреди дека ова ќе биде подолга конклава.
Но, што значи „подолга конклава“? Последниот пат, во 2013 година, конклавата траеше 27 часа, а во 2005 година само 26 часа. Сепак, најдолгата конклава во 20 век, онаа од 1903 година, траела вкупно пет дена. Тогаш немало претконклава. Значи, ќе мора да се почека.
На Полимаркет, една од веб-страниците за онлајн обложување која се фокусира и на конклавите, моментално се даваат највисоки коефициенти за бел чад да излезе од Систинската капела на 9-ти мај. Но, се претпоставува дека кардиналите не се обложуваат таму.
