Skip to content
Милијардерот и астронаут Џеред Ајзакман, кандидат на претседателот Доналд Трамп за нов директор на НАСА, денес го повтори својот став дека Соединетите Држави мора повторно да испратат астронаути на Месечината пред Кина, истакнувајќи дека исходот на оваа трка може да ја промени рамнотежата на глобалната моќ. На сослушувањето во Сенатот тој настојуваше да се претстави како независен од извршниот директор на SpaceX, Илон Маск.
Ајзакман, основач на компанија за е-трговија кој двапати летал во орбитата како дел од приватни вселенски мисии на SpaceX, им рече на сенаторите дека заостанувањето зад Кина „би можело да ја промени рамнотежата на силите на Земјата“.
„Последниот пат кога седев пред вас ги изложив своите квалификации и предизвиците пред НАСА,“ изјави тој. „Овој пат сум овде со порака за итност.“
Трамп го номинираше Ајзакман за директор на НАСА првпат во декември 2024 година, но ја повлече номинацијата во мај поради политички раздор со Маск. Во јули, Шон Дафи, директорот на Министерството за транспорт, беше именуван за привремен администратор на НАСА.
Демократските сенатори изразија загриженост за блискоста меѓу Ајзакман и Маск, чија компанија SpaceX има договори со НАСА во вредност од околу 15 милијарди долари. Тие предупредија дека одредени политики што ги застапува Ајзакман би можеле директно да ѝ користат на компанијата на Маск.
Како и за време на неговото прво сослушување во април, Ајзакман одби директно да одговори дали Маск бил во просторијата кога Трамп му ја понудил номинацијата, наведувајќи само дека „имало многу луѓе“. Демократскиот сенатор Едвард Марки оцени дека таквиот одговор „навлегува на мисла“ дека Маск бил присутен.
Ајзакман ги отфрли тврдењата за судир на интереси, нагласувајќи дека летал со SpaceX само затоа што тоа била единствената компанија способна да испрати астронаути во орбитата. Тој не откри колку лично потрошил за своите мисии, иако сумата може да надмине 100 милиони долари, но додаде дека „не му бил даден никаков попуст“.
Неговата повторна номинација следува во ноември, само две недели откако Дафи најави дека ќе повика други компании да конкурираат со SpaceX за договорот на НАСА за слетување на Месечината што предизвика јавна дебата меѓу Дафи и Маск околу тоа кој треба да ја води американската вселенска агенција.
Републиканскиот сенатор Тед Круз, претседател на Сенатскиот комитет за трговија под чиј надзор е и НАСА, побара од Ајзакман гаранции дека ќе го стави во преден план враќањето на астронаутите на Месечината како дел од програмата „Артемис“, мултимилијардерски проект што ги вклучува најголемите американски вселенски компании, меѓу кои и SpaceX како изведувач на централниот модул за слетување.
Ајзакман повтори дека НАСА може паралелно да ги развива мисиите и кон Месечината и кон Марс, но го нагласи значењето на „брзо враќање“ и изградба на долгорочна човечка присутност на површината на Месечината, клучна цел на програмата „Артемис“ по краткотрајните мисии „Аполо“ од 60-тите и 70-тите години.
Демократскиот сенатор Енди Ким го испрашуваше Ајзакман за неговиот документ „Проект Атена“, визија на 62 страни за иднината на НАСА, во која се предлагаат инвестиции во нуклеарни погони, воспоставување програма за истражување на Марс и зголемување на оперативната ефикасност на агенцијата.
Документот, чија содржина ја доби и Ројтерс, наведува бројни вселенски компании, меѓу кои и SpaceX, покрај чие име стои ознаката „договор за база за откривање на Марс“. Ајзакман истакна дека е единствен автор на документот.
Доколку биде потврден на функцијата, 42-годишниот Ајзакман ќе раководи со околу 14.000 вработени и буџет од приближно 25 милијарди долари, буџет што администрацијата на Трамп предлжи да биде намален за 25 проценти за 2026 година. Речиси 4.000 вработени веќе прифатија отпремнини понудени во јануари и април, што претставува намалување од околу 20 проценти од поранешниот број од 18.000 вработени во агенцијата.
