Skip to content
Нов извештај покажува дека граничните застои се предизвикани од комбинација на неколку оперативни проблеми со воведувањето на Системот за влез/излез на ЕУ (EES).
Во октомври оваа година, Европа започна со постепена имплементација на нов систем за влез и излез од ЕУ, кој бара од граѓаните на трети земји да користат нова технологија на границите.
Иако системот моментално се применува само на 10% од патниците што ги исполнуваат условите, новите процедури веќе предизвикуваат значителни доцнења на аеродромите.
Извештајот на Меѓународниот совет на аеродроми (ACI) Европа укажува на обемот на проблемот и повикува на итна ревизија на системот.
Во наредните месеци, EES ќе биде воведен на сè повеќе аеродроми, со цел целосно да биде оперативен на границите на Шенген зоната до 10 април 2026 година.
Чекање до 3 часа на аеродромите
На аеродромите каде што EES е веќе активен, патниците од земји на кои не им е потребна виза, како што се Велика Британија и САД, мора да ги регистрираат своите биометриски податоци на специјални киосци.
Новите гранични контроли веќе предизвикуваат проблеми за патниците, кои пријавуваат долги редици додека минуваат низ процесот на пријавување за прв пат.
Во некои случаи, доцнењата предизвикаа патниците да доцнат на своите летови.
„Постепеното воведување на регистрација и евидентирање на биометриски податоци на патниците од трети земји доведе до зголемување на времето за обработка на аеродромите за дури 70%, со време на чекање до три часа во шпицот“, се наведува во извештајот на ACI.
Додадено е дека аеродромите во Франција, Германија, Грција, Исланд, Италија, Португалија и Шпанија беа особено погодени од доцнењата предизвикани од EES.
Проблеми со имплементацијата: дефекти и недостаток на персонал
ACI наведува дека проблемите на границите произлегуваат од комбинација на неколку оперативни тешкотии при примената на EES.
Редовните дефекти на системот и тековните проблеми со конфигурацијата, вклучително и недостапноста на киосци за самопослужување за пријавување, ја поткопуваат предвидливоста и стабилноста на граничните служби.
Исто така, се поставува прашањето зошто нема функционална апликација за претходна регистрација на патници.
Во извештајот се забележува дека граничните контроли се забавуваат и поради недостаток на царински и граничен персонал, што одразува сериозен недостаток на персонал во надлежните институции.
Оперативните прашања претставуваат „сериозен безбедносен ризик“
ACI повикува на итна ревизија на системот, особено имајќи предвид дека сè повеќе аеродроми ќе воведат EES во наредните месеци.
„Патниците веќе претрпуваат значителен стрес, а работењето на аеродромот е загрозено дури и со сегашниот праг од 10% регистрирани патници од трети земји. Доколку сите оперативни проблеми што ги посочивме денес не се решат во наредните недели, зголемувањето на прагот за регистрација на 35% од 9 јануари, како што е предвидено со календарот за имплементација на EES, неизбежно ќе доведе до многу поголем метеж и системски проблеми за аеродромите и авиокомпаниите“, рече Оливие Јанковец, генерален директор на ACI Europe.
Јанковец предупредува дека ова може да претставува „сериозен безбедносен ризик“.
Тој додаде дека, доколку сегашните проблеми не се решат до почетокот на јануари, ACI ќе апелира до Европската комисија и земјите-членки на Шенген зоната да дозволат дополнителна флексибилност во воведувањето на EES.