Skip to content
Експертите предупредуваат дека прекумерната употреба на телефони, таблети и видео игри за време на зимските празници може негативно да влијае на менталното и физичкото здравје на децата. Наместо време пред екран, се препорачува повеќе време на отворено и семејни активности, дури и во текот на студените зимски денови.
Прекумерната употреба на мобилни телефони, таблети и играчки конзоли се повеќе се поврзува со анксиозност, депресија, проблеми со вниманието, па дури и со дебелина.
Според експертите за јавно здравје, поминувањето на празниците пред екрани може да има многу повеќе штетни ефекти врз децата отколку што родителите честопати сфаќаат, а студеното време не треба да биде изговор за пропуштање на поздрави навики.
Џеј Мадок, професор на Факултетот за јавно здравје на Универзитетот Тексас А&М, предупредува дека интензивната употреба на телефони, таблети и видео игри за време на училишните распусти негативно влијае и на менталното и на физичкото здравје на децата.
„Денешните деца поминуваат неверојатно многу време на социјалните мрежи, во игри и со разни дигитални уреди, што може да доведе до бројни здравствени проблеми, како што се анксиозност и депресија, но исто така придонесува за дебелина и полошо општо здравје“, истакнува Мадок.
Неговите коментари доаѓаат во време кога Австралија го забранува користењето на главните социјални мрежи од страна на деца под 16 години, вклучувајќи ги TikTok, X, Facebook, Instagram, YouTube, Snapchat и Threads.
Според новите правила, децата не можат да отвораат нови сметки, додека постојните профили се деактивирани. Оваа забрана, прва од ваков вид во светот, внимателно се следи во други земји, како што е Данска, кои размислуваат за построги контроли на времето поминато пред екраните на децата.
Враќање кон старите навики
Медок им советува на родителите да ги гледаат училишните распусти низ „ретро“ призма, потсетувајќи на начинот на кој семејствата ги поминувале зимските денови во 1980-тите и 1990-тите.
За семејствата што живеат во постудени клими, активностите како санкање или лизгање на мраз можат да бидат безбедни и корисни со соодветна подготовка.
„Постои изрека дека не постои лошо време, само несоодветна облека. Ако се облечете во слоеви, ќе ви биде топло“, вели Мадок.
Дури и без снег, таа препорачува активности на отворено како што се семејни лов на богатство, геокеширање или вечерни прошетки за да се разгледаат празничните декорации.
Зошто е важно да се биде во природа во зима
Истражувањата покажуваат дека времето поминато во природа има позитивни ефекти врз здравјето, вклучувајќи подобро расположение, подобра концентрација и посилен имунолошки систем.
Една британска студија, во која учествувале повеќе од 19.000 испитаници, покажала дека најмалку 120 минути неделно поминати во природа за 59 проценти ја зголемуваат веројатноста за добро здравје, а за 23 проценти го зголемува чувството на благосостојба.
„Веројатно сте слушнале дека престојот во природа има исклучително корисен ефект врз здравјето, го подобрува расположението, ја зголемува способноста за концентрација и го зајакнува имунолошкиот систем“, објаснува Мадок, додавајќи дека придобивките можат да се реализираат за многу кратко време.
„Фреквенцијата е поважна од должината на времето поминато надвор“, вели тој.
Кратките паузи на отворено, дури и од пет минути, можат да бидат корисни, особено наутро.
Како да поминете квалитетно време во затворен простор
Кога студеното време ги држи семејствата во затворен простор, Мадок препорачува активности што го поттикнуваат поврзувањето, наместо пасивно гледање во екраните.
„Класичните друштвени игри сè уште постојат. Кога бев дете, сакавме да играме игри како „Богл“ или „Јахтзи“ со часови“, вели тој.
Исто така, сугерира семејни разговори и потсетување на најдобрите моменти од претходната година, што може дополнително да ги зајакне односите и да придонесе за менталната благосостојба.
„Што и да правите, обидете се да ја минимизирате употребата на дигитални уреди и да ги поминете зимските празници на поздрав и посреќен начин“, советува Мадок.