Skip to content
Меѓународниот ден на џезот, 30 април годинава се слави во повеќе од 190 земји ширум светот. Во ноември 2011 година, на Генералната конференција на УНЕСКО беше прогласен овој датум за празник на сите љубители на оваа музика. Денес, Меѓународниот ден на џезот ги обединува заедниците, училиштата, уметниците, историчарите, академиците и џез ентузијастите ширум светот за да ја прослават и да научат за уметноста на џезот, нејзините корени, нејзината иднина и неговото влијание.
Меѓународниот ден на џезот ја подигнува свеста во меѓународната заедница за доблестите на џезот како сила за мир, единство, дијалог и засилена соработка меѓу луѓето, како и едукативна алатка. Многу влади, граѓански организации, образовни институции и приватни граѓани кои моментално се ангажирани во промоцијата на џез музиката ја прифаќаат можноста да поттикнат поголема благодарност, не само за музиката, туку и за придонесот што може да го даде во градењето на поинклузивни општества.
Глобален домаќин за овогодинешната прослава е градот Тангер во Мароко. Ова е првпат еден град на африканскиот континент да биде домаќин на Меѓународниот ден на џезот.
Тангер е седиште на културните изрази, сместен на раскрсницата меѓу Европа и Африка. Градот може да се пофали со долга, богата историја на џезот и е познат по своето џез наследство. Многу светски познати џез-уметници настапувале и поминале време во Тангер, меѓу кои и пејачката Џозефин Бејкер, саксофонистките Орнет Колман и Арчи Шеп, флејтистот Херби Ман и џез-мајсторскиот пијанист Ренди Вестон, кој долги години живеел во Тангер. Вестон соработуваше со мајсторот на Гнава Абдела Ел Гурд за да ги истражи корените на џезот и африканската музика.
Четиридневната прослава од 27-ми до 30- ти април, го нагласува џез наследството и ги истакнува културните и уметничките врски меѓу луѓето во Мароко, Европа и Африка. Настанот вклучува серија образовни програми, настани за студенти од сите возрасти и разговори за историјата на џезот и неговото влијание врз Тангер, меѓу другото.
Завршниот концерт на Ол-стар се одржува во новата Палата на уметностите и културата во Тангер. Емисијата треба да се емитува преку YouTube, Facebook и Обединетите нации до милиони гледачи ширум светот.
Покрај Глобалниот концерт, УНЕСКО ги охрабрува училиштата, универзитетите и невладините организации ширум светот да го прослават Меѓународниот ден на џезот на градските плоштади, во парковите, библиотеките, музеите, рестораните, клубовите и на фестивалите, како и на радио и телевизиските програми.
Џезот е музика на импровизација и на колективно творештво
Меѓународниот ден на џезот имаше извонредни успеси во изминатата деценија, станувајќи најголемата годишна прослава на џезот во светот. Тоа е глобално движење, кое ги ангажира луѓето годишно, на секој континент, преку образовни програми, настапи, информирање на заедницата и медиумско покривање.
Зошто џез? Затоа што џезот ги урива бариерите и создава можности за меѓусебно разбирање и толеранција, затоа што е вектор на слободата на изразување. Џезот е симбол на единство и мир, ги намалува тензиите меѓу поединците, групите и заедниците, ја поттикнува родовата еднаквост и ја зајакнува улогата на младите за општествени промени. Џезот поттикнува уметничка иновација, импровизација, нови форми на изразување и вклучување на традиционални музички форми во нови и го стимулира меѓукултурниот дијалог и ги зајакнува младите од маргинализираните општества.
Во ноември 2011 година, на Генералната конференција на УНЕСКО беше прогласен 30-ти април за „Меѓународен ден на џезот“. Овој Меѓународен ден обединува заедници, училишта, уметници, историчари, академици и џез ентузијасти ширум светот за да ја прослават и да научат за уметноста на џезот, нејзините корени, нејзината иднина и неговото влијание. Оваа важна меѓународна форма на уметност се слави поради промовирање на мирот, дијалогот меѓу културите, различноста и почитувањето на човековите права и човечкото достоинство, искоренувањето на дискриминацијата, промовирањето на слободата на изразување, поттикнувањето на родовата еднаквост и зајакнувањето на улогата на младите за општествени промени.
Светската програма за Меѓународниот ден на џезот 2024 година се одбележува во десетици земји, со концерти и иницијативи засновани на изведба надополнети со широк опсег на општествени и едукативни активности.
Во земјава Меѓународниот ден на џезот ќе се одблежи во Скопје со целодневен концерт организиран од Националниот џез оркестар, потоа во Битола, во Струга и во други градови низ земјава.
Добитникот на Греми композиторот Антонио Санчез го дефинира џезот едноставно како „слобода“, истакнувајќи ја неговата инклузивна моќ да спои „различни елементи заедно, трансформирајќи го во нешто поголемо“.
