Милановиќ во ОН: Во Газа има масакр, Македонија без став

Хрватскиот претседател Зоран Милановиќ од говорницата на Обединетите нации ја нарече војната во Газа „масакр“ и побара итен прекин на огнот, безбеден пристап за помош и ослободување на сите заложници, поставувајќи ја клучната рамка: траен мир е возможен само со универзално признавање на политичките аспирации на палестинскиот народ. Во истиот настап ги спои глобалната и регионалната сцена — предупреди на поткопување на стабилноста на Балканот, инсистирајќи на реформи на ОН и доследно почитување на меѓународното хуманитарно право.

Само два дена претходно, Милановиќ од Њујорк испрати уште поексплицитна порака: „Палестина треба да се признае, тоа треба да го направи и Хрватска“, додавајќи дека ќе го поддржи секој владин предлог до Собранието и дека Загреб веќе се приклучил на „њујоршката декларација“ со јасни осуди и за нападите на Хамас и за израелските операции што предизвикаа хуманитарна катастрофа. Со тоа, шефот на државата го вградува Загреб во европскиот бран на легитимирање на решението „две држави“, не како награда туку како исправување на, како што рече, историска неправда темелена во резолуции на ОН од 1947 година. Политичкиот сигнал е двоен: надворешно — усогласување со дел од ЕУ-капиталите што туркаат кон признание; внатрешно — повик до Владата да го преточи ставот во процедура.

Ова „затегнување“ на хрватската позиција доаѓа во момент кога меѓународната архитектура за Газа е заморена од половични примирја и циклични ескалации. Милановиќ го користи говорот во ОН за да ги спои три линии на аргумент: морална (масовни цивилни жртви и обврската за хуманитарен пристап), правна (меѓународно хуманитарно право и резолуциите на ОН) и реалполитичка (без политичка валоризација на палестинската државност, безбедносните мерки се мртво слово). Така позициониран, Загреб си отвора простор за посредничка кредибилност внатре во ЕУ, а воедно го засилува сопствениот регионален наратив: дека Балканот има корист од поредок кој го наградува правото, а не силата.

Македонија до сега или гласа воздржано на резолуциите кои се поврзани со тектонските промени кои се случуваат во ОН или одбива да соопшти јасен став во врска со ова прашање.