Skip to content
Јордан и Обединетите Арапски Емирати започнаа со воздушни транспорти откако Израел објави тактичка пауза во борбите. Според планот, воените операции ќе бидат суспендирани 10 часа на ден за да можат хуманитарните конвои да стигнат до цивилите. Јордан рече дека 25 тони помош биле исфрлени од воздух во три воздушни напади додека конвој камиони влегол во Газа од Египет.
Сепак, Палестинците од Газа наведуваат дека ниту воздушната помош ниту десетиците камиони што влегле во енклавата не се доволни и дека помошта не стигнува до оние на кои им е најпотребна. Многумина се раселени и се наоѓаат во области каде што сè уште нема директни непријателства.
ООН и другите хуманитарни организации предупредуваат дека главниот проблем е што Израел не дозволува доволно камиони да влезат во Газа. Камионите што успеваат да влезат честопати наскоро се опкружени со очајни цивили кои се обидуваат да добијат храна.
Овие организации ја критикуваат Хуманитарната фондација за Газа, која ја управуваат САД со поддршка на Израел, тврдејќи дека има премалку точки за дистрибуција на помош, претежно во милитаризирани зони, што го прави одењето по помош сериозен ризик за животот.
Израел, од друга страна, го обвинува Хамас за кражба на хуманитарна помош. Хамас ги отфрла овие обвинувања и тврди дека Израел се обидува да го оцрни својот углед пред меѓународната заедница со нови мерки.
Обединетите нации претпазливо ги поздравија мерките за помош на Израел, но нагласија дека протокот мора да биде стабилен за да биде ефикасен.
Сојузниците на Израел беа шокирани од снимките од глад во Газа, а во петокот Германија, Франција и Велика Британија ја издадоа својата најсурова изјава досега. Холандските разузнавачки служби го идентификуваа Израел како закана за меѓународниот правен поредок и како директна закана за безбедноста поради активностите против меѓународните судови во Хаг.
„Помош е достапна, но блокирана“
Хуманитарната криза во Газа достигнува драматични размери, предупредува Дастин Бартер, виш истражувачки соработник во ODI Global, во интервју за Euronews Serbia. Тој тврди дека она што моментално се случува во Газа е систематско гладување на цивилното население и дека, како што вели, не може да се нарече само „масовен глад“, туку е многу посериозно.
„Масовниот глад е речиси еуфемизам. Станува збор за систематско гладување на населението во Газа од страна на израелската држава. Блокирање на хуманитарната помош, бомбардирање на целата територија, принудување на луѓето да се преселат повеќе пати, сето ова доведе до кулминација на криза што трае со децении“, вели Бартер.
Тој особено истакнува дека ситуацијата се влошила во последните недели, додека во исто време информациите од терен стануваат сè потешки за пристап поради ограничувањата.
„Фотографиите од деца што умираат од глад се ужасни. И додека ова се случува, Израел го блокира пристапот до новинарите и, за жал, ги убива. Добивањето вистински информации за тоа што се случува во Газа е исклучително тешко“, додава тој.
Бартер вели дека, според Обединетите нации, повеќе од 6.000 камиони со помош се подготвени на границата со Газа, но пристапот е блокиран.
„Помошта чека да влезе, но Израел систематски ја спречува. Постојат воздушни фрлени пакети, но тие се недоволни. Исто така, видовме трагични случаи во кои оваа помош буквално падна врз луѓе и предизвика смртни случаи“, вели Бартер и додава дека единственото решение го гледа во организираниот влез на голем број камиони во Газа.
Во соопштението, 25 земји повикуваат на итен прекин на војната во Газа, Израел го отфрла тоа, тврди дека тоа „нема никаква врска со реалноста“.
Според него, пред 7 октомври, помеѓу 500 и 600 камиони со помош влегувале во Газа секој ден, додека во последните месеци тој број драстично се намалил.
„Денес влегуваат 20 камиони, понекогаш ниту еден. А она што е потребно е најмалку 500 дневно. Фрлањето помош од воздух чини повеќе од 300 милиони долари, а носи само два дена помош, тоа не е решение“, истакнува тој.
„Луѓе умираат обидувајќи се да побараат помош“
Бартер предупредува дека луѓето се принудени да одат на небезбедни места за да стигнат до храна, честопати опасни по живот.
„Повеќе од илјада луѓе се убиени обидувајќи се да побараат помош. Луѓето излегуваат од засолништа за да се прехранат себеси и своите семејства, и таму умираат. Тоа е ниво на цинизам и злоба што не сум го видел дури ни во најлошите кризи во Африка и Азија“, вели Бартер.
Тој наведува дека ситуацијата во Газа може да се спореди со геноцидите во Мјанмар, Етиопија и Судан, но дека е особено алармантна поради отсуството на конкретна меѓународна реакција, и покрај постојните правни механизми.
„Имаме меѓународно хуманитарно право, Конвенцијата за геноцид, Меѓународниот кривичен суд. Сите механизми постојат, но геополитиката ја спречува нивната примена“, предупредува Бартер.
Кога станува збор за меѓународната реакција, Бартер верува дека клучните актери, првенствено Соединетите Американски Држави и Израел, имаат најголемо влијание врз ситуацијата. Сепак, тоа укажува и на одговорноста на Европската Унија.
„Една третина од трговијата на Израел е со ЕУ и обратно. Унијата има механизми за притисок врз Израел да обезбеди пристап до помош. Наместо тоа, имаме декларации, но нема конкретни акции. Потребно е да се премине од зборови на акции“, истакнува тој.
За Велика Британија, Бартер вели дека има историска одговорност поради колонијалното минато на регионот и треба да заземе поцврст став.
„Велика Британија мора да каже: не смее да има геноцид. Масовното гладување е човечка катастрофа. Имаме средства да го спречиме, време е да ги искористиме“, заклучува Дастин Бартер.
