Тешка зима за Србија, санкциите врз НИС стапија во сила

Тешка зима за Србија, санкциите врз НИС стапија во сила. По неколку месеци одложувања, САД ја активираа оваа мерка врз Нафтената индустрија на Србија (НИС), која управува со единствената рафинерија во земјата.

САД воведоа санкции врз Нафтената индустрија на Србија (НИС) во јануари како дел од нивните мерки против руската енергетика, со цел ограничување на секторот по инвазијата на Москва во Украина во 2022 година.

Откако санкциите требаше да стапат во сила во 6 часот наутро на 9 октомври, компанијата соопшти дека „сè уште не добила продолжување на посебната лиценца од Министерството за финансии на САД“.

„НИС работи на надминување на оваа ситуација“, соопшти компанијата, додавајќи дека ќе соработува со Министерството за финансии на САД за да се обиде да ја отстрани од листата на санкции.

Компанијата соопшти дека „во моментов има доволно резерви на сурова нафта за преработка и дека нејзините бензински пумпи се целосно снабдени со сите видови нафтени производи“, објави АФП.

Претседателот Александар Вучиќ предупреди на 6 октомври дека санкциите ќе имаат сериозно влијание и прво ќе го погодат банкарскиот сектор.

„Нема банка во светот што би ризикувала да ги прекрши санкциите на САД“, рече Вучиќ.

НИС потврди дека очекува странските платежни картички да „престанат да функционираат“, а бензинските пумпи прифаќаат само српски картички или готовина.

Вучиќ рече дека се водат разговори за иднината на компанијата, вклучително и евентуално повлекување на руските акционери.

Бидејќи НИС снабдува повеќе од 80% од дизелот и бензинот во Србија, ефектите би можеле да бидат широко распространети, објасни белградскиот економист Горан Радосављевиќ.

Тој предупреди дека санкциите би можеле да влијаат на секторите од финансии до земјоделство и да влијаат на снабдувањето со авионско гориво за Ер Србија.

„Финансискиот сектор ќе мора да престане да работи со НИС – веднаш да ги прекине сите трансакции и соработка – за да не се смета за банка што работи со санкциониран субјект“, рече тој.

Можното решение – целосно повлекување на рускиот холдинг од компанијата – е малку веројатно, рече тој.

„Русија не сака да ги продаде своите акции“, рече Радосављевиќ, додавајќи дека иако НИС претставува „само мал дел од приходите на Газпром“, неговото политичко значење е огромно“.

И покрај притисокот од Западот, Србија одржува блиски врски со Москва и одбива да воведе санкции, дури и кога се стреми кон членство во Европската Унија.

Таа е во голема мера зависна од рускиот гас. Договорот за снабдување потпишан во пролетта 2022 година истекува и во моментов се водат преговори за нов договор.

45% од НИС е во сопственост на Гаспром Нефт, нафтената дивизија на рускиот гигант. Српската држава поседува речиси 30% од НИС, а остатокот е во рацете на малцинските акционери.